maandag 21 december 2009

De boulevard Nevski Prospekt in Sint Petersburg

Achtergronden
Op woensdag 23 december heeft Arte-televisie, de tweetalige cultuurzender, tussen 19:00 uur en 19:45 uur de film Alte Pracht und neuer Glanz op het vroege avondprogramma staan. Die film behandelt de historische en hedendaagse betekenis van één der — eveneens internationaal — bekendste straten: de Nevski Prospekt van de Russische stad Sint Petersburg, de hoofdstad van het oude Rusland tot aan de Revolutie van 1917.
De drieënveertig minuten durende film van Dagmar Wittmers werd dit jaar gerealiseerd voor het tweede Duitse publieke net dat die de film aan Arte-tv beschikbaar gesteld heeft. De rolprent, die zal is voorzien van stereofonisch geluid, zal worden uitgezonden op het beeldformaat 16:9, zal worden herhaald op donderdag 7 januari, 's ochtends om 09:10 uur en op zaterdag 9 januari om 06:00 uur in de ochtend.

Nikolaj Gogoljs visie
Nikolaj Gogolj (1809-1852) beschrijft het in zijn verhaal De Nevski Prospekt [1] in de bundel Arabesken of Petersburgse Vertellingen uit de jaren 1835-1842. In de vertaling van CharlesB. Timmer (1907-1991) verschenen bij G.A. van Oorschot te Amsterdam, begint het verhaal zo:
Geen straat die de Newski Prospekt te boven gaat, in ieder geval niet in Petersburg: voor die stad betekent zij alles. Waar blinkt de parel aller boulevards in onze hoofdstad al niet door uit? Ik ben ervan overtiigd dat geen van onze bleekneuzige klerkjes in Petersburg zijn Newski Prospekt zou willen ruilen voor alle heerlijkheden van de wereld. En niet alleen de jongeman van vijfentwintig met zijn fiere knevel en zijn jas die hem als aangegoten zit, maar zelfs de heertjes met peper en zout in hun baard en een schedel zo glad als een biljartbal, zelfs die zijn verrukt over de Newski Prospekt. En dan de dames! O, wat de dames aangaat, die zijn helemaal weg van de Newski Prospekt.
. . . . .
__________

[1] Aangezien de derde letter van het Cyrillische alfabet in het Nederlands zowel de W als de V vertegenwoordigt, is het mogelijk dat u dergelijke woorden en namen zowel met de V alsook met de W kunt tegenkomen. Tegenwoordig zijn we echter bijna allen afgestapt van de W en wordt inmiddels de voorkeur aan de V gegeven.
____________
Afbeeldingen
1. De Nevski Prospekt in Sint Petersburg. (Foto: Anna Grün/Dagmar Wittmers.)
2. De schrijver Nikolaj Gogolj. Potloodtekening van ongeveer 1840.

maandag 7 december 2009

Culturele kaalslag in de Bondsrepubliek begonnen

Naar dezer dagen bekend werd via een actualiteitenrubriek die via de televisie wordt uitgezonden, is de culturele kaalslag in de Bondsrepubliek Duitsland begonnen. Miljoenen worden bezuinigd, en de verantwoordelijken hopen dit zo geruisloos mogelijk — zonder direct voetlicht — te kunnen realiseren. Daarom vallen de meeste klappen daar waar geen massaprotesten te verwachten zijn: bij individuele kunstenaars of kleine groeperingen. Verder worden door de staat allerlei ingrepen gebezigd waardoor de deelstaten of de gemeenten worden opgezadeld met de gevolgen ervan en veelvuldig niet de hiaten kunnen opvullen.
Maar wat moet een stad zonder bibliotheek of museum. Niet alleen voor de bewoners van zo'n stad en de directe omgeving is een eventuele ingreep van die omvang een slag in het gezicht. Bij het ontbreken van een museum van enig niveau zal het aantal bezoekers aan zo'n stad ook afnemen, en dat heeft weer heel directe gevolgen voor de omzet van, in eerste instantie, de middenstand.
Nu weten we reeds dat hier en daar het plaatselijke theater moet worden gesloten, festiviteiten zijn afgelast en een Nibelungen-Festival waarvoor al enige tijd reclame wordt gemaakt, is eveneens van de baan.
Dat de rekening vor het smijten met miljarden als gevolg van de bankencrisis en alle daaruit voortvloeiende ellende — wereldwijd — binnen niet al te lange tijd zou worden gepresenteerd, was duidelijk, en de vrees dat dit in eerste instantie zou worden verhaald op de cultuur en op de mensen met de kleinste beurs, was evenzeer duidelijk. "Eine neue Politik" valt nergens te bespeuren.
Nederland zal direct na de verkiezingen in het voorjaar van 2010 ongeveer dezelfde maatregelen nemen.

Belastingbeloften
Ergens moeten de door de nieuwe Duitse zwart-gele regeringscoalitie aangekondigde belastingverlagingen, voor 2010 vandaan komen, en altijd weer blijkt dat het eerste waarop moet worden bezuinigd, de bedragen voor cultuur zijn. In de Süddeutsche Zeitung van hedenochtend kan men echter alweer lezen dat sommige weinig verdienenden vanaf 2010 nu juist meer belasting moeten gaan betalen. Maar op het glunderend verkondigde heil dat de leiders van ons oostelijk gelegen buurland blijven de mensen met een kleine beurs hopen; velen van hen zullen bedrogen uitkomen.
In ARD's
Morgenmagazin verklaarde de voorzitter van de Bund der Steuerzahler dat er alleen van belastingverlaging sprake kan zijn als de bureaucratie wordt teruggedrongen. De afwikkeling van zaken tussen de regering en de diverse administratieve instellingen van de deelstaten en gemeenten of vanuit de deelstaten naar de gemeenten kan zes miljard euro goedkoper. Dat kan deels worden gebruikt om de staatsschuld te verminderen en om de belastingen enigszins te verlagen.
Een deel daarvan zou men echter ook kunnen gebruiken om de kaalslag binnen de cultuur van het huidige Duitsland tegen te gaan.