donderdag 30 september 2010

Festival voor Nieuwe Muziek: Dag in de Branding 17, zaterdag 2 oktober in Den Haag

Muziek op vier locaties en tijdens Processie
Voor de zeventiende keer wordt aanstaande zaterdag, 2 oktober, het Festival voor Nieuwe Muziek Dag in de Branding gehouden. Zoals altijd organiseert de Johan Wagenaar Stichting dit gebeuren op diverse locaties in Den Haag, deze keer afgewisseld met een Processie. Het ensemble dat de muziek verzorgt tijdens de beide eerste onderdelen van deze dag — Cobla La Principal d'Amsterdam —wordt geafficheerd als het ideale ensemble voor het thema van deze dag: De dood, schoonheid en de dood. Daarbij worden door alle uitvoerenden de extremen van vergankelijkheid opgezocht en verkend.
Theater aan het Spui
Voorafgaand aan de processie wordt de middag om 15:00 uur geopend in het Theater aan het Spui, waar het bovengenoemde ensemble zal optreden, althans voor de pauze. Ali Groen is de dirigent; vocale medewerking zal worden verleend door Xenia Meijer, mezzosopraan. Er worden werken gespeeld van zes componisten, over wie en hun werken meer te lezen valt op de website van Dag in de Branding.
Na de pauze worden drie composities uitgevoerd van de in 1952 geboren Peter Garland.

Processie
Tijdens de processie die, beginnend om 16:45 uur vanaf het Spuiplein naar de Kloosterkerk wordt gehouden, waarbij traditionele sardana's worden uitgevoerd. De instrumentale begeleiding zal ook daarbij worden verzorgd door Cobla la Principal d'Amsterdam. Het inmiddels 23 jaar oude ensemble speelt dan de eeuwenoude sardana: een Catalaanse kringendans.

Kloosterkerk
Het programma wordt voortgezet in de Kloosterkerk, waar de bezoekers een antwoord van het Koninklijk Conservatorium tegemoet kunnen zien op de aloude anglicaanse Evensong. De in 1985 geboren Bulgaarse componist Georgi Sztojanov realiseert dan een eigentijdse Evensong voor drie zangers en zes altviolen. Een uitdaging, mogen we wel stellen.

Korzo5Hoog
In de Foyer van Korzo5Hoog wordt om 20:00 uur de bekroonde in 1983 compositie Over de dood en de tijd  uit 1980, uitgevoerd, een hommage aan één van de leden van de nimmer als zodanig bestaan hebbende Wiener Schule: Franz Schubert (1797-1828), van Gilius van Bergeijk.
In aansluiting daarop, vanaf 20:30 uur laten componiste Ivana Kiš en regisseur Christiaan Mooij horen en zien wat ze van een psychologisch sprookje van Roald Dahl (1916-1990) hebben gemaakt: een stuk muziektheater op een libretto van Joram Tornij: Look at her look at her. Dat gaat over een veel voorkomende vorm van decadentie: uiterlijke verfijning waarachter innerlijke leegte schuilgaat. Het bewijst eens te meer de stelling dat het begrip Mooi niet altijd — of toch: zelden — betrekking heeft op Ware Schoonheid, die tijdens een normaal proces van 'degeneratie' toch schoonheid blijft en niet verandert in decadentie in de zin van algeheel verval. Hoe schoon kan immers het geplooide gelaat van een honderdjarige zijn.

Tot besluit
In de kleine zaal van Het Paard van Troje wordt een voorzichtig begin gemaakt met de afsluiting van de dag door het hier uitstekend passende Rigor Mortis Ensemble (NL) met het ongeveer een half uur in beslag nemende programma In Koelen Bloede Verwoord: moord-liederen over Nederlandse moorden. Wordt het toch nog gezellig: opdat dat lijkverstijving adequaat mag intreden.
Om de Dood, die — afhankelijk van de voorstelling en interpretatie — op zich eveneens schoonheid kan vertegenwoordigen — als passend besluit een podium te bieden, presenteert — eveneens in Het paard van Troje, maar dan niet in de kleine zaal, ook al hebben de optrdenden zelf maar één vierkante meter nodig — De Anale Fase (B) het slotakkoord.
Eregast is 'collega' Sigmund Freud (1856-1939), die uit het Licht der Hemelen, begeleid door de Gloed van de Zon, ongemerkt komt kijken wat er van zijn theorie over de mens van kop tot kont is overgebleven.

Of hij, zoals Fjodor Dostojevski en Simone de Beauvoir de Dood ook als een schandaal zou kwalificeren, moet hij u en ons, op enigerlei wijze, dan maar even laten weten. Maar als dat door middel van gruwel-wezens als Yomanda of die van Astro-TV moet gebeuren, geloven we het allemaal wel, want dan geloven we niet eens meer in de Dood. Belazeren kunnen we ons zelf wel.
____________
Afbeeldingen
1. Ensemble Cobla La Principal d'Amsterdam.
2. Componist Georgi Sztojanov.
3. Componist Gilius van Bergeijk.
4. Componiste Ivana Kiš.
5. Rigor Mortis Ensemble (NL). 
6. De Anale Fase (B).

woensdag 29 september 2010

Een Turkse avond, donderdag op Arte-televisie

Diverse aspecten van de Turkse cultuur
De avond van donderdag 30 september staat voor, en via, Arte-televisie in het teken van het land dat zichzelf graag afficheert als kandidaat voor het lidmaatschap van de Europese Unie, hetgeen niet zal mogen gebeure zolang aldaar niet heel vergaande democratiseringsprocessen zullen zijn gerealiseerd — dat wil zeggen: in de praktijk meetbaar zullen zijn aan de hand van feiten en niet op basis van al, dan niet vrome, teksten.

Speelfilm
Tavka
De avond start om 20:15 uur met het eerste van drie programma's welke Turkije heel direct raken. De speelfilm Tavka: a man's fear of God, in 2006,  als Turks-Duitse coproductie gerealiseerd door Özer Kiziltan.
Een geestelijk leider in Istanboel laat zijn oog vallen op een simpele maar  vrome man genaamd Muharrem,voor het innen van huurgelden. Het blijkt een baan als een tweesnijdend zwaard: enerzijds levert het Muharrem flink wat aanzien op, aan de andere kant komt hij in aanraking met heel veel wat, in het kader van zijn opvattingen, in strijd is met de wetten van Allah. Dat betekent worsteling en strijd, die door hoofdrolspeler Erkan Can zodanig wordt uitgebeeld dat het hem een bekroning als Beste Acteur heeft opgeleverd tijdens een filmfestival in Istanboel.
Tavka heeft een zegetocht gemaakt langs de internationale festivals, hetgeen een bekroning in Berlijn met zich heeft meegebracht.


Heimwee naar Istanboel
Tussen 2150 uur en 22:50 uur volgt de reportage Sehnsucht nach Istanbul, over de smeltkros van culturen die deze stad al heel lange tijd was en ook nu nog blijkt te zij, een fenomeen waarvan je alleen maar kunt hopen at dit nog lang zal beklijven.

De reportage belicht met nadruk de muziek welke uit dat samengaan van culturen is voortgekomen. We horen en zien de band Kordas Türküler, die naast Turkse tevens Griekse, Armeense, Koerdische, Syrische en Roma-muziek speelt. Een schoolvoorbeeld van tolerantie die leidt tot culturele rijkdom.

Arabesk

Het laatste uur van de Turkse avond — tussen 22:50 uur en 23:50 uur — heeft Arte gereserveerd viir een reportage met de titel Arabesk — Gossensound und Massenpop, over de muziek met diezelfde naam welke in de jaren zestig van de twintigste eeuw is ontstaan. Toen was er sprake van een subcultuur, maar de stroming heeft een enorme invloed uitgeoefend op de Turkse popmuziek.
____________
Afbeeldingen
1. Regisseur Özer Kiziltan.

2. De Bosporus en Istanboel.

dinsdag 28 september 2010

BBC Two-tv woensdag: Begin een eigen school

Een vrije school voor Londen
Tijdens de avond van woensdag 29 september wordt op BBC Two-tv, tussen 20:00 uur en 21:00 uur onze tijd, de documentaire Start your own school vertoond. Hierin wordt de vader van vier kinderen, journalist/schrijver Toby Young gevolgd in zijn poging om een zogenoemde free school (vrije school, zeg maar) op te zetten in de Britse hoofdstad. Hij doet dat samen met een groep ouders.
Al eerder liet de Britse televisie verontruste ouders zien die pogingen wilden ondernemen om voor een alternatief tegenover het huidige Britse schoolsysteem te creëren, en werden deze gevolgd op hun pad vol doornen naast de hier en daar, al dan niet verwachte, ondersteuning.
BBC Television is de laatste tijd relatief druk in de weer met betrekking tot Engelse scholen. Daarover hebben we op deze site bericht op woensdag 15 september. Die serie loopt nog steeds en delen ervan worden door BBC Two en BBC Four uitgezonden. Verder kan men er een documentaire zien over het wie wat waar hoe en waarom van elitescholen in het Verenigd Koninkrijk, hetgeen in de praktijk waarschijnlijk tot Engeland beperkt zal blijven.
__________
Foto: Toby Young in Londen, 2004.

vrijdag 24 september 2010

Nogmaals op het spoor van de thee via TV 5 Monde

Documentaire
Op zondag 26 september presenteert TV 5 Monde nogmaals de documentaire over een reis door de 'geurige wereld van de thee'. Dat het daarbij in eerste instantie gaat om het geplukte product en pas na het proces van bewerkingen om het eindproduct thee zoals wij dat uiteindelijk kunnen aanschaffen, zal duidelijk zijn. Daar moet echter wel aan worden toegevoegd dat er steeds minder supermarkten zijn — en daaronder zelfs een oud, vertrouwd kruideniersbedrijf uit de Zaanstreek met heel veel filialen, verspreid over ons land — welke de zogeheten losse thee ooit zelf importeerden en onder hun bedrijfsnaam dan ook de kwalificatie theepakkers sinds. . . . .  hadden toegevoegd, maar deze niet meer in die vorm aan de man brengen, doch uitsluitend nog een keur — die overigens ook allengs kleiner wordt — aan doosjes met theezakjes.
Daartegenover staan niet alleen de ouderwetse koffie- en theewinkels — zoals die van Simon Levelt — die nog een ruim assortiment aan losse thee verkopen, welke keurig uit grote blikken worden geschept in de door de klant gewenste hoeveelheid. Daarnaast kan men in biologische winkels ook nog steeds — en moge dat vooral zo blijven — verpakte losse thee aanschaffen. Het verheugende daarbij is dat het assortiment daar al jaren wordt uitgebreid.


Het theezakje

Het is alweer meer dan een halve eeuw geleden dat ik voor het eerst met theezakjes werd geconfronteerd, ten huize van mijn eerste lerares Frans. Erover gehoord en in de krant gelezen had ik al wel, evenals de klachten van echte theedrinkers dat een pot thee, gezet van (een) zakje(s) niet het kwaliteitsniveau bereikte van een pot thee, gezet van losse theeblaadjes. Ik besefte toen niet dat het fenomeen theezakje echter al flink wat ouder was, en dat de ontstaangeschiedenis, kort en krachtig, een heel bijzondere was.


BROCKHAUS!  WAS SO NICHT IM LEXIKON STEHT — Kurioses und Schlaues aus allen Wissensgebieten

Zoals dat met veel producten — in de meest ruime zin — het geval is, kan men het ontstaan van het zakje zoals wij dat heden ten dage kennen, terugvoeren op een misverstand.

Thomas Sullivan, importeur van thee, gevestigd te New York, bedacht in 1904 dat het wel een aardige gedachte zou zijn om zijn monsters van de verschillende door hem vertegenwoordigde theesoorten niet meer, zoals tot dan gebruikelijk, in kleine blikjes te versturen, maar deze in een stijlvol zijden zakje te versturen.

Kleine oorzaak, grote gevolgen

Zijn klanten die deze nieuwe vorm van thee-monster ontvingen, begrepen de intentie niet en plaatsten deze in een theepot om ze vervolgens met kokend water te overgieten [1].
Daarmee was een nieuwe vorm van theezetten ontstaan, die het inmiddels ruim een eeuw heeft volgehouden en, langzaam maar zeker, de traditonele manier van theezetten aan het verdringen is. Vanzelfsprekend met uitzondering van de echte theekenners en dito drinkers.
Ik kwam dit feit tegen in een heel leerzaam boekje dat ikkort voor de eeuwwisseling ter bespreking toegezonden kreeg:

Daarin kreeg de lezer de vraag voorgelegd Woraus bestanden die ersten Teebeutel: Aus Papier, aus Leinen, aus Seide?
Het antwoord daarop werd aan de ommezijde van het blad gegeven, gevolgd door de uitleg, die u hierboven reeds heeft kunnen aantreffen.
__________
[1] In de meeste gevallen komen we tegenwoordig het advies van Water van 90º Celsius tegen in plaats van kokend water.
__________
Voor een korte impressie, uit datzelfde boekje, over de eerste snelheidsovertreder die werd aangehouden, kunt u een artikeltje vinden op onze dochtersite Tempel der Historie.
__________
Afbeelding: Tekening van Michael Maier, uit bovengemeld boekje. 

donderdag 23 september 2010

Frank Westerman te gast in drie etherprogramma's

In verband met het verschijnen, heden, van zijn nieuwe boek Dier, bovendier zal Neerlands succesauteur — met onder meer vertalingen in het buitenland — Frank Westerman, vandaag en de komende dagen te gast zijn in twee verschillende tv-programma's en in een radioprogramma. 
Dat begint hedenavond in De Wereld Draait Door op Nederland 3 tussen 19:30 uur en 20:25 uur; in de nachtelijke uren worden, tussen 01:30 uur en 04:05 uur herhalingen de ether ingestuurd.
Zaterdag 25 september is Frank Westerman te horen in de
Tros Nieuwsshow. Die wordt uitgezonden op Radio 1, tussen 08:34 uur en ongeveer 11:00 uur.

Zondagochtend ontvangt Wim Brands hem in het VPRO-programma Boeken. De uitzending is tussen 11:20 uur en 12:00 uur op Nederland 1. Daarin wordt eveneens nader ingegaan op het nieuwe boek en zal Wim Brands de nodige prangende vragen aan Frank Westerman stellen. Boeken wordt herhaald op zaterdag 2 oktober.

woensdag 22 september 2010

Geheime Code in Troonrede is Willem-Annunciatie

In het uitgesproken Telegraaf-programma dat hedenavond op Nederland 2 onder de nog wat nieuwe titel Uitgesproken WNL, gepresenteerd door Michiel Bicker Caarten, kwam het inmiddels als Geheime Code in de Troonrede van gisteren de ronde doende acrostichon WILLEM VAN NASSOV aan de orde. Het zal een heel gepuzzel zijn geweest dat zo in te richten. Sommigen menen daarin van alles te kunnen lezen, Wilders voelde zich geïrriteerd, maar niemand weet het fijne ervan, behalve dan Hans Wiegel, die daarnet als tafelheer naast Paul Jansen, politiek commentator van de Telegraaf, zijn uitgesproken licht op allerlei zaken met betrekking tot de Troonrede mocht laten schijnen. Gevraagd door de presentator zei Hans Wiegel te weten dat het om een Heel Groot Geheim gaat, dat hij, vanzelfsprekend, niet kon onthullen. Van-zelf-spre-kend. Dat leidde tot Bicker Caartens mededeling dat hij het na de uitzending aan Wiegel zou ontfutselen.
Voordat voor u — pas in latere instantie, in de ochtendbladen of tijdens het vroegste ochtendprogramma op de kijkbuis — de sluier zal worden gelicht, gaan wij u, hier en nu, op gepaste wijze, geïllustreerd en wel, informeren.


Dat WILLEM VAN NASSOV
 mag er door Balkenende cum suis in zijn aangebracht, maar — geheim of niet — wij gaan het u hier verklappen. Het is niets meer of minder dan een Annunciatie met betrekking tot het feit dat voor mevrouw Biesterfeld — misschien, ja vast wel, mede op grond van de huidige onsmakelijke politieke ontwikkelingen in 't Haagje — het nu wel gedaan is met het leuke van het vak van koningin, die officieel een staatsrechtelijke functie heeft. En dat leidt vanzelf tot de conclusie dat het om een 'verborgen' Annunciatie gaat: de volgende Troonrede zal, na meer dan een eeuw, weer worden voorgelezen door een Koning, genaamd Willem, die door veel van de aanhangers van Oranje wordt gezien als een Alexander de Grote.
Zie tevens onze bijdrage op de dochtersite Tempel der Politiek en Absurditeiten.
__________
Afbeelding: luxe druk (met een deel van de oplage op papier met watermerk) van het Wilhemus, met in steenrood het acrostichon in kwestie. 

zondag 19 september 2010

Levensbedreigend: Bijensterfte in Panorama

Al degenen die geïnteresseerd zijn in de kwaliteit van het leven der mensen en die ook graag verder kijken dan de oppervlakte — of zij nu van honing en de producent ervan: de BIJ houden of niet — doen er goed aan op zondag 19 september om 20:10 uur hun televisietoestel in te schakelen om te kijken en luisteren naar wat er wordt getoond en verteld in het actualiteitenprogramma Panorama van het tweede Nederlandstalige Belgische televisienet CANVAS over het massale, en tot nu toe onverklaarbare sterven van de (honing)bij, een fenomeen dat in eerste instantie de existentie van de commerciële bijenhouders bedreigt — maar als gevolg van het enorme belang voor het leven op aarde voorzover dat in principe het verschijnsel Mens betreft — maar tegelijkertijd catastrofale invloed kan hebben voor het bestaan op deze planeet.

Voor meer en vervolgens nog meer informatie over dit uitermate actuele thema zij verwezen naar twee eerder gepubliceerde artikelen, onder meer op deze site.

zaterdag 18 september 2010

Documentaire op Arte-tv over de Berliner Charité. Boek van Ernst Peter Fischer over de geschiedenis

Mannen in het wit
In het kader van een thema-avond van Arte-televisie, aanstaande zondag 19 september, over het thema Götter in Weiß, wordt als tweede onderdeel, de documentaire Die Chefärzte der Charité uitgezonden.


De huidige
Charité is de grootste universitaire kliniek van Europa. Meer dan vierduizend artsen behandelen er jaarlijks zo'n 130.000 patiënten. De film op Arte duurt anderhalf uur en is te zien tussen 22:40 uur en 00:10 uur in de nacht op maandag 20 september. Voor degenen die met de titel Götter in Weiß niets veel kunnen beginnen, zij er op gewezen dat daarmee de macht van de veelal aanbeden artsen wordt bedoeld.

Lange traditie
Al driehonderd jaar bestaat in Berlijn het instituut dat ook al heel lang de naam Charité draagt. In 1710 werd het, op last van de Pruisische koning Friedrich I (1657-1713), als lazaret voor de poorten van de toenmalige stad gebouwd. Dit quarantainegebouw werd gerealiseerd omdat genoemde koning een pestepidemie vreesde. 
De naam Charité werd echter pas aan het gebouw gekoppeld per kabinetsdecreet van soldatenkoning Friedrich Wilhelm I (1688-1740). Daarin werd tevens bevolen dat het moest worden ingericht als burgerhospitaal. In de praktijk betekende dat echter dat het een ziekenhuis voor de armen werd, waarin soldaten, hoeren en mensen die de financiële middelen voor een behandeling niet ter beschikking hadden, terecht konden.
In de bijna drie eeuwen die liggen tussen die periode en de huidige tijd heeft de instelling zich ontwikkeld tot één van de meest geavanceerde en gerenomeerde universiteitsklinieken van de gehele wereld.

Beroemde namen

In de loop der tijd zijn talrijke artsen aan de Charité verbonden geweest die wereldfaam hebben verworven doordat zij op uitzonderlijke wijze hun kennis en kunnen in dienst hebben gesteld van de strijd tegen ziekten en het genezen van patiënten. 
In die context komen we, tussen vele anderen, de namen tegen van de arts, bioloog, antropoloog en etnoloog— en in 1848, alsmede van 1861 tot aan zij overlijden ook nog politicus — Rudolf Virchow (1821-1902), en van Ferdinand Sauerbruch (1875-1951), die als een van de belangrijkste chirurgen van de eerste helft van de twintigste eeuw geldt. [1]
Maar niet alleen personen van (medisch) gewicht waren verbonden aan de Charité, ook ontwikkelingen die als mijlpaal gelden binnen de experimentele geneeskunde zijn heel direct — dan wel indirect — hebben een link met het — in positieve zin — meest spraakmakende ziekenhuis van Berlijn.

Terugblik in boek
Succesvol auteur van diverse (populair-)wetenschappenlijke werken, Ernst Peter Fischer, heeft onlangs een boek laten verschijnen waarin de geschiedenis van dit ziekenhuis uit de doeken wordt gedaan op een leesbare manier, zonder daarbij hetzij middelmatig, dan wel al te diepgravend te worden, een wijze van schrijven die we van deze auteur gewend zijn. [1]

Ernst Peter Fischer — geboren in 1947 — is Professor für Wissenschaftsgeschichte aan de Universität Konstanz.
__________
Ernst Peter Fischer: Die Charité — Ein Krankenhaus in Berlin; 1710 bis heute. 288 Seiten, gebunden, zwart/wit geïllustreerd. Siedler Verlag (in der Random House Gruppe), 
München 2009.
ISBN 978-3-88680-880-9.

__________ 
[1] Zie ons artikel van 28 juni 2009 over het uiterst informatieve evolutieboek Der kleine Darwin. Alles was man über die Evolution wissen sollte (2009, Pantheon/Siedler) op de dochtersite Tempel der Wetenschappen. Verder schreef dezelfde auteur een inzichtelijk boek over de geschiedenis van de Laser.
____________
Afbeeldingen
1. Logo ter gelegenheid van het 300-jarig bestaan van de Berliner Charité.
2. Friedrich Wilhelm I, koning van Pruisen.
3. Ferdinand Sauerbruch, de chirurg bij uitstek uit de eerste helft van de twintigste eeuw.
4. Rudolf Virchow, arts, bioloog, antropoloog, etnoloog en politicus.
5. Het boek Charité van Ernst Peter Fischer, ter gelegenheid van 300 jaar Klinikum Charité, Berlin.

woensdag 15 september 2010

Gareth Malone's bijzondere jongensbasisschool

In een documentaireserie die door de Britse televisiezender BBC Two wordt uitgezonden, komt op donderdag 16 september een nieuwe aflevering op het huiskamerscherm, vooropgesteld dat de belangstellende kijker de daarvoor benodigde handelingen verricht.
Koordrigent Gareth Malone wordt in die aflevering van deze week leraar op een basisschool voor jongens. Hij streeft ernaar zijn leerlingen zodanig te motiveren dat ze uiteindelijk op hetzelfde niveau presteren als de vertegenwoordigers van de andere sekse van dezelfde leeftijd.
In de aflevering in kwestie krijgen we te zien op welke manier Gareth Malone zijn best doet om zijn pupillen aan het lezen te krijgen.
___________
Afbeelding: Homoré Daumier (1808-1879): Le Liseur. Het ideaal dat Gareth Malone voor ogen staat voor al zijn pupillen.

NB: Meer afbeeldingen van deze grote Franse schilder zijn te vinden in artikelen op onze zustersite Muziek en mensen en op de zustersite Tempel der Toonkunst.

BBC Two-tv: De 'geteisterde paus' Joseph Ratzinger

Mark Dowd heeft voor de BBC een documentaire gemaakt over het huidige opperhoofd van de Rooms-Katholieke Kerk: Joseph Ratzinger, die de meeste katholieken beter bekend zal zijn als Benedictus XVI. Deze film zal worden uitgezonden op woensdag 14 september, tussen 20:00 uur en 21:00 uur onze tijd via BBC Two.
In die documentaire komt de broer van de paus, Georg Ratzinger, aan het woord via een interview. Daarin vertelt deze hoe de recente schandalen zijn broer hebben geraakt.
Voor de buitenwereld heeft het er echter meer op geleken dat de vele kwalijke gebeurtenissen, vooral die met betrekking tot seksueel misbruik, de man op de Stoel van Petrus alleen maar hebben geïrriteerd, en dat hij niet in de geringste mate enig oprecht medeleven ondergaat met de talrijke slachtoffers waarvoor zijn instituut de verantwoordelijkheid draagt. En dan doelen we hier niet alleen maar op de vele honderden slachtoffers van genoemd misbruik door priesters, pastoors en hoger geplaatsten binnen de hiërarchie van de moederkerk.
De kerk in casu is niet alleen een instituut met een wierookvat en een kelk voor de miswijn, maar tevens een heel grote doofpot, waarin het kruis, waaronder de vele slachtoffers gebukt gaan, moet worden gedumpt.
__________
Foto:
 de Stoel van Petrus bezet door de Duitser Joseph Ratzinger.

dinsdag 14 september 2010

Onverwacht bezoek in de huiskamer

Verleden week was ik op een avond even naar de eerste verdieping gelopen om iets in de bibliotheek aldaar te controleren. Nauwelijks had ik het gezochte lemma in het bewuste naslagwerk gevonden of ik hoorde Amber, de hond, één keer kort blaffen. Het betekende dat er geen sprake was van ongewenst bezoek aan de keukendeur — want dan was ze druk te keer gegaan —, maar het betekende ook niet dat er iemand bij die deur was uit de kring van bekenden — want dan was Amber net zo hard te keer gegaan, maar wel op een heel andere manier. Ik kan zelfs aan haar manier van blaffen horen welke van haar favorieten ze op de korrel heeft. Geen nood dus; ik kon gewoon verder zoeken voordat ik weer naar beneden zou gaan.
Gelijkvloers  eenmaal weer binnenskamers zag ik de reden van Ambers neutrale blaf. Middenin de woonkamer zat een egel Ambers kipgehakt op te peuzelen. Precies de egel die altijd doodgemoedereerd onder een van de tuintafels blijft dooreten als ik naar buiten stap of juist van buitenaf de tuin betreedt. Twee van de vier egels die ons elke nacht bezoeken om het resterende kattenvoer te verorberen, lopen onmiddellijk snel weg als ze me zien aankomen — dat doen ze niet voor Amber of onze katten en evenmin voor andere katten uit de buurt, die ze, als collega-viervoeters, ook onmiddellijk op ooghoogte herkennen.
Maar deze egel is vanaf dat hij of zij nog heel klein was, nog nooit voor mij weggelopen, bij de vierde hangt het kennelijk af van zijn gemoedsstemming: de ene keer wel, de andere keer niet.


In de drieënhalve decennia dat ik, in de periode van april tot in november, elke avond en nacht egels als eters in de achtertuin krijg, is het nog niet eerder gebeurd dat één van hen zich ooit over de hoger dan gebruikelijk liggende, drempel van de keukendeur heeft gewaagd.

Wel is het diverse malen gebeurd dat er één, twee of drie van hen vlak bij de keukendeur zaten te wachten als onze eigen huisdieren niets hadden overgelaten, dan wel dat ik nog niet voor aanvulling had gezorgd. Ze weten heel goed waar de keuken is, want daarvandaan komt het goede voer.
__________
Foto: Twee egels eten samen het kipgehakt van de katten en de hond.

zondag 12 september 2010

Documentaire over De route van de Thee op TV5

Documentaire
Zondag 12 september — tussen 19:00 uur en 20:00 uur — vertoont de Franse televisiezender TV 5 Monde de documentaire Sur la route légendaire du thé.
Daarin wordt gereisd door China, Vietnam, Laos en Burma, waar zich tal van theeplantages bevinden in verscheidene gebieden van die landen. Het lijkt, zeker van een afstand, alsof het om een geweldige hoeveelheid verschillende geuren gaat, maar als dat al het geval is, dan kunnen de kijkers daar heel direct niets van 'meenemen', aangezien bij de huidige stand van de technologie de kijkers nog geen geuren of smaken 'van het scherm' af kunnen ondergaan. In elk van de bezochte streken bestaan productiegeheimen die van generatie op generatie worden doorgegeven.
Thee in de westerse wereld

Thee is, niet alleen in de genoemde landen, maar ook in het Westen, in de afgelopen eeuwen langzaam maar zeker gemeengoed geworden, maar dat was in de begintijd van de import naar onze streken, zeker niet het geval. Het ging daarbij om een uiterst prijzig genotmiddel, dat in die dagen werd vergeleken met goud. Daarom werd in gezinnen die het zich konden veroorloven, de thee — die niet alleen een genotmiddel, maar tevens een statussymbool was — angstvallig bewaakt, en dat betekende in de praktijk dat de theebusjes of -doosjes meestal waren voorzien van een slot(je) opdat het huispersoneel er niet ook van zou kunnen snoepen.
Daarmee worden televisiekijkers die zich interesseren voor Britse antiquiteiten, nog met enige regelmaat geconfronteerd als tijdens één van die programma's waarin stukken worden geschat en/of geveild, met enige regelmaat een zogeheten (tea)caddy opduikt, waarvan sommige uiterst zeldzaam want van bijzonder materiaal blijkt te zijn gemaakt. TV5 Monde die film op vrijdag 17 september herhalen tussen 12:30 uur en 13:30 uur, en op zondag 19 september tussen 19:00 uur en 20:00 uur nogmaals. Het is evenmin ondenkbaar dat Arte-televisie deze documentaire voor uitzending overneemt.
____________
Afbeeldingen
1. Theeplantage in India.
2. Theeplant zoals opgenomen in het standaardwerk van Koehler (1887).

vrijdag 10 september 2010

Het Amerika van de Amish, TV 5-documentaire

De Amish vormen een protestantse, tegenwoordig Amerikaanse, (geloofs)gemeenschap die zonder enige vorm van moderne communicatie leeft, zoals radio, televisie en telefoon, om nog maar te zwijgen van computers en alle nieuwe snufjes die daaruit zijn voortgevloeid. 
Reizen doen ze eveneens zonder technische hulpmiddelen zoals motoren en elektronica: daarvoor gebruiken ze paarden en koetsen. Ze wekken voorts hun eigen elektriciteit op. In de speelfilm Witness uit 1985, met onder anderen Harrison Ford, wordt een goed beeld geschetst van de wijze waarop deze mensen leven.
De Amish, die vanwege hun strenge, maar zeer consequente leefwijze, ook wel als rigoristisch worden gekwalificeerd, zijn volgelingen van de Zwitser Jacob Amman (1644-1730), die van oorsprong Mennoniet was, maar met deze groepering brak. Aangezien ze daarna aan vervolging blootstonden, vestigden zij zich in andere delen van Europa en vanaf 1737 ook in de Verenigde Staten.
De Franstalige televisiezender TV 5 Monde presenteert op zaterdag 11 september  — tussen 19:35 uur en 20:30 uur een documentaire over deze gemeenschap, getiteld L'Amérique des Amish.
____________
Afbeeldingen
1.  Het vervoermiddel (rechts) van de Amish contrasteert in Pennsylvania wel heel nadrukkelijk met het gemotoriseerde verkeer.
2. Amish-kinderen in dracht, onderweg naar school.

Het Amerika van de Amish, TV 5-docu

donderdag 9 september 2010

Hollmann Morris is een ongewenste getuige

Arte-televisie, de Frans-Duitse cultuurzender, presenteert op vrijdag 10 september, tussen 22:55 uur en 00:20 uur in de nacht op zaterdag de elfde september, een documentaire over de Colombiaanse journalist Hollmann Morris, die in dat land een wekelijks televisieprogramma presenteert. Daarin bespreekt hij de situatie met betrekking tot de mensenrechten in het land waar hij leeft en werkt: Colombia.
Zijn programma is de enige politieke 'show' die op de buis te zien valt. Weliswaar hebben zijn reportages hem internationaal hoog aanzien verschaft, maar zoals dat wel vaker in dubieuze landen het geval is, de man moet zeer op zijn qui vive zijn, omdat zijn leven in ernstige mate wordt bedreigd. 
De documentaire uit 2008 is een Zwitsers-Franse coproductie en tot stand gekomen onder regie van Juan Jose Lozano. De film draagt de titel Zeugen unerwünscht
Op het beeldformaat 16:9 wordt de documentaire, voorzien van stereofonisch geluid, uitgezonden. Een herhaling wordt door Arte-tv uitgezonden op donderdag 16 september, 's middags vanaf 14:45 uur.
__________
De foto van Hollmann Morris is overgenomen van zijn Facebook-site.

dinsdag 7 september 2010

Koninginnen van het hartzeer op BBC Two-tv

Alle zangvormen vertegenwoordigd
Het tweede net van 'Auntie' — dat wil zeggen British Broadcasting Company — presenteert op woensdag 8 september, tussen 20:00 uur en 21:00 uur onze tijd, de documentaire Queens of Heartache, over zangeressen uit de twintigste eeuw, die allen (relatief) jong zijn gestorven en — wellicht mede daardoor — de status van, althans vooralsnog, onsterfelijk hebben verworven. Het is dan ook terecht dat zij veelal worden gezien als ware iconen.Tussen de genoemden komen we één naam tegen uit de wereld der klassieke muziek, die als koningin der sopranen, bekendheid heeft verworven ver buiten de 'eigen kringen': Maria Callas — in wezen Maria Kalogeropoulos (1923-1977) — maar daarnaast vooral grootheden uit de sfeer van de pop- en amusementsmuziek, dan wel uit de wereld der alternatieve kunstmuziek. Daarbij gaat het om bijna het gehele scala: de chansonnière Edith Piaf (met burgerlijke naam Edith Giovanna Gassion (1915-1963), de meest vooraanstaande en meest invloedrijke jazz-zangeres Billy Holiday (1915-1959), de actrice en zangeres Judy Garland (1922-1969), die de wederhelft was van regisseur Vicente Minelli (1903-1986) en de moeder van actrice, showgirl/zangeres Liza Minelli (geboren 1946).

Reacties van derden
In de film worden eveneens reacties vertoond van tijdgenoten van de overledenen, zoals van de onder meer Hollywood-acteur Mickey Rooney (geboren 1920), de chansonnier Charles Aznavour (geboren 1924), en de veel minder bekende Katie Melua (geb. 1984), en Corinne Baisley-Rae (geboren 1979).
____________
Afbeeldingen
1. Maria Callas, de 'grootste sopraan aller tijden'.
2. Billy Holiday, de meest vooraanstaande aller jazz-zangeressen.