woensdag 28 juli 2010

Catalaans parlement verbiedt stierenvechten

Schrijdt de beschaving weer een klein stapje voort?
Aan het begin van het NOS-Journaal van 12:00 uur hedenmiddag meldde Jeroen Tjepkema dat het Catalaanse parlement ongeveer op dat moment zou moeten stemmen over een verbod op stierenvechten. Deze mededeling werd gevolgd door enkele stemmen van burgers en van één direct betrokkene. Een man op leeftijd vond het een belachelijke zaak, omdat het nu eenmaal een eeuwenoude traditie zou zijn, een jonge vrouw daarentegen was de mening toegedaan dat het al heel lang verboden zou moeten zijn want dat het argument van traditie volstrekt onzinnig is. Een rasploert in tenue van torero sprak de geesteszieke woorden dat het bij stierenvechten om kunst zou gaan. Moge de eerstvolgende stier uitzonderlijk glansrijk van deze extremistische barbaar winnen. Als je het soort mannetje een halve seconde ziet, dan besef je aan de uitzonderlijke opgeblazenheid reeds dat het om een gaat om iemand met een zeer instabiele persoonlijkheid.
Voordat Jeroen Tjepkema overging tot het thema Weer kwam hij nog even terug op het verwachte verbod, dat direct tevoren door het Catalaanse parlement was aangenomen. Een verbod op stierenvechten voor geheel Spanje is daarmee op zich nog niet dichterbij gekomen, aangezien in de Spaanse hoofdstad de wetten uit Catalonië niet dwingend kunnen worden opgelegd. Helaas. Maar een, zij het laat, verbod van het Catalaanse parlement lijkt de beschaving weer een klein beetje op te stuwen in de juiste richting.

zaterdag 24 juli 2010

Nieuwste Sherlock Holmes-reeks op BBC One-tv

Nieuwe 'vertaling'
Zondag 25 juli presenteert BBC One-television de eerste aflevering van drie van een nieuwe Sherlock Holmes-reeks op basis van de inmiddels een eeuw oude verhalen over de — nog altijd beroemdste en, jawel, meest legendarische — detective aller tijden, geschreven door de arts, historicus, spiritualist, beroepsmatige querulant en kampioen ingezonden stukken-schrijver — en nog zoveel meer — Arthur Conan Doyle (1859-1930).
Deze nieuwe serie — die simpelweg Sherlockheet, stamt uit het brein, en vervolgens uit de pen, van Steven Moffat (geboren 1961). De eerste aflevering — welke tussen 22:00 uur en 23:30 uur onze tijd zal worden uitgezonden — is getiteld A study in pink[1]

De kennismaking
De gewonde soldaat John Watson keert in 2010 terug uit Afghanistan en komt in contact met een geniale figuur, die een mesmeriserende uitstraling heeft. De man blijkt op zoek te zijn naar een huisgenoot, en verder komt aan het licht dat hij detective is, luisterend naar de naam Sherlock Holmes.
In de voornaamste rollen worden we geconfronteerd met Martin Freeman (geboren 1971) in de rol van Doctor Watson, Benedict Cumberbatch (geboren 1976) als de indrukwekkende speurder hoogstdezelve, en met Rupert als Inspector Lestrade.

Vraagtekens?
Als twee mannen samen op zoek zijn, worden er al snel (meestal ingehouden) vragen gesteld, en dus komt het thema homoërotiek reeds aan de orde voordat de eerste aflevering van Sherlock het televisietoestel in de huiskamer heeft bereikt. Ongetwijfeld worden er nog altijd vragen gesteld, zelfs als twee mannen met enige regelmaat samen worden gesignaleerd, maar — al zou men het bijna niet geloven gezien de enorme agressiviteit waaronder ons dagelijks leven gebukt gaat — heel wat minder dan een halve eeuw geleden.
In de laatste BBC News-uitzending van vrijdag 23 juli werd Steven Moffat aan de tand gevoeld over zijn nieuwste product en werd ook dit thema aangesneden. Nee, vond de auteur, de beide heren waren niet "gay", al zou je ze best eens wat vrolijk willen zien. In die opvatting wordt Moffat bijgestaan door de hoofdrolspeler Benedict Cumberbatch.  Hij ziet de verhouding tussen de beide heren meer als een "bromance". Vooruit dan maar: al dan niet bewuste homofobie speelt in het geheel van het maatschappelijke gebeuren een heel wat grotere rol dan we op het eerste gezicht zouden vermoeden, en het feit dat bij de geringste aanleiding daarover zelfs in een zo door de actualiteit ingevuld programma als BBC News het een discussiepunt moet worden, geeft al aan dat het thema nog steeds verre van geaccepteerd is in de dagelijkse realiteit. En daarom nog maar eens de stelling: in alle persoonlijke contacten tussen mensen — en daar horen de heren der schepping nu eenmaal ook bij — speelt 
homoërotiek een rol, al zal die in de meeste gevallen niet leiden tot een seksueel rollenspel.
De zich hierover uitgesproken hebbende betrokkenen bij de serie Sherlockzien het allemaal liever gekwalificeerd als "echte mannenvriendschap". Binnen de Sherlock Holmes cultus is de beschaving kennelijk nog net niet voldoende voortgeschreden. Het zij zo.

Eigentijds

Op een ander, niet vereist, maar evenmin op voorhand af te wijzen, punt is de figuur Shrlock Holmes, samen met de hem omringende wezens en situaties, wel ontwikkeld, maar dat is te danken/wijten aan degene(n), die hem en de zijnen onder handen hebben genomen voordat de invulling in de praktijk gestalte heeft kunnen krijgen. Terugkeer van Watson uit Afghanistan geeft al aan dat er sprake is van een eigentijds jasje — al had men in vroeger tijden eveneens uit dat land kunnen terugkeren, vooropgesteld dat men er eerst was heen gereisd. Net als dat met opera's en toneelstukken uit de dagen van weleer gebeurt, kunnen we (de) roemruchte daden van de meesterspeurder en zijn somtijds ietwat naïeve huis- en deelgenoot, reisgenoot en meer van zulks — 't is warempel net H
erenleed — thans in een 'setting' anno 2010 meemaken. Drie keer anderhalf uur. Is die 'pilot' van zestig minuten eigenlijk ooit den volke vertoond?
__________
[1] Het eerste Holmes-verhaal draagt de titel A study in scarlet. Dat pink in de nieuwe versie zal wel mede bedoeld zijn als (vette) knipoog. (Hopelijk niet al te vet.)
____________
Afbeeldingen1. Auteur van de oorspronkelijke Sherlock Holmes avonturen Sir Arthur Conan Doyle
2. Schrijver van de televisieserie Sherlock, Steven Moffat (foto uit 2008).

(Wordt vast wel vervolgd)

vrijdag 9 juli 2010

Vereeuwigd door foto-grootmeester Yousuf Karsh

In de twintigste eeuw zijn tal van vooraanstaande figuren uit de wereld der beeldende kunsten, politici en Hollywood-sterren, alsmede uitnemende wetenschappers min of meer legendarisch geworden. 
Dat adjectief heeft echter als gevolg van misbruik veel aan waarde ingeboet als gevolg van de slechte omgang ermee, die tot stand is gekomen door de aanwezigheid van een onmatige hoeveelheid televisieproducties, die een eigen waardesysteem hanteren, waarbij de (relatieve) waardeloosheid tot maatstaf is verheven. Zo kan het gebeuren dat u vijfderangs detective-series aangeprezen hoort worden met het begrip legendarisch. Neen, we noemen daarvan zelfs niet één van al die reeksen welke volstrekt ten onrechte dat predikaat hebben gekregen.
De prominenten welke, vooral in de middelste periode van de twintigste eeuw reeds een bijzondere status hadden — zoals Winston Churchill (1874-1965), J.F. Kennedy (1917-1963), Albert Einstein (1879-1955) en Grace Kelly (1929-1982) en Humphrey Bogart (1899-1957) — kregen nog meer aandacht wereldwijd, en mede daardoor tevens die legendarische status — toen fotograaf Yousuf Karsh monumentale portretten van hen had gemaakt. De fotograaf zelf geniet echter heel wat minder faam dan zijn kunstzinnige producten.
De aflevering Fotograaf Yousuf Karsh schrijft geschiedenis van het NPS-programma het uur van de wolf wordt op vrijdag 9 juli uitgezonden op Nederland 2.
Volgens planning zal de documentaire om 23:20 uur beginnen en eindigen in de nacht op zaterdag 10 juli omstreeks 00:20 uur. Leven en werk van de uitzonderlijke artiest met de camera worden daarin in de schijnwerpers gezet.
____________

Afbeeldingen
1. Acteur Humphrey Bogart in zijn wereldvermaarde pose, gefotografeerd door Yousuf Karsh.
2. Fotograaf Yousuf Karsh in 1991, gefotografeerd door Harry Palmer.


donderdag 8 juli 2010

De Zuid-Afrikaanse jeugd en het fenomeen opera

Niet alleen plebejisch vermaak
Hoewel Zuid-Afrika momenteel wereldwijd in het centrum van de belangstelling staat vanwege vulgair vermaak dat met cultuur niet het geringste, maar met Cultus alles, te maken heeft, mogen we niet vergeten dat er in dat laagst gelegen gedeelte van het werelddeel Afrika ook nog andere dingen plaatshebben. Daarover kunt u zich — en als u van klassieke muziek houdt, wilt u dat wellicht ook maar al te graag — laten informeren door op donderdag 8 juli te kijken naar het programma Terzake dat 's avonds tussen 20:00 uur en 20:40 uur zal worden uitgezonden door het tweede, Nederlandstalige Belgische televisienet Canvas.


In die aflevering van het actualiteitenprogramma kunt u kennismaken met de meest veelbelovende operastemmen van de nieuwste lichtingen in Kaapstad. Deze worden gevolgd tijdens een reis door het land met de bedoeling zoveel mogelijk jongeren te laten kennismaken met het fenomeen klassiek muziektheater. Dat wordt gedaan door middel van voorstellingen en workshops. Het liefst zien de initiatoren dat degenen die ermee in aanraking komen, meer dan alleen passieve interesse voor het muzikaal-dramatische gebeuren binnen dat fenomeen bij te brengen. Wil zeggen hen zodanig te prikkelen dat ze na die kennismaking ook voorstellingen zullen blijven bezoeken en niet hun belangstelling zullen beperken tot 'thuisconsumptie' via radio, televisie en/of de verschillende vormen van beeld- en geluidsdragers.

Terzake wordt gewoonlijk in de nachtelijke uren nog enkele keren herhaald.
__________
Afbeelding: Blik op Kaapstad, vanaf de Tafelberg.

maandag 5 juli 2010

A good death in The essay van BBC Radio 3

De dood als leidraad
In het programma The essay van BBC Radio 3, dat in onze tijdzone steeds tussen dinsdag van 00:00 uur en 00:15 uur en zaterdag in dezelfde tijdsspanne wordt uitgezonden, is het thema deze week A good death, over de kunst van het sterven en taboes rond de dood.
In aflevering nummer één onderzoekt Mary Beard hoe de oude Grieken en Romeinen met dit thema zijn omgegaan.

Romancière Beryl Bainbridge (1932-2010), die op vrijdag 2 juli is overleden, laat ons in de tweede aflevering weten op welke wijze haar visie op de dood van invloed is geworden op haar wijze van leven en op haar werk als schrijfster.
In het derde kwartier van deze vijfdelige serie in de nacht van woensdag op donderdag tussen 00:00 uur en 00:15 uur bekijkt barones Mary Warnock (geb. 1924) nader wat wij, in onze tijd, kunnen destilleren uit het werk van de dichters uit de tijd der Romantiek met betrekking tot de dood.
Dat verschillende religies niet op dezelfde wijze omgaan met het onvermijdelijke verschijnsel Dood, is reeds bekend; rabbi Julia Neuberger (geb. 1950) onderzoekt in de vierde aflevering hoe die verschillen liggen.
De Amerikaanse poëet en begrafenisondernemer Thomas Lynch (geboren 1948) laat zich in de laatste aflevering, in de nacht van vrijdag op zaterdag uit over het fenomeen ouder worden, over vriendschap, en over het feit dat hij beslist "weinig gevaar" ziet in de Dood.

__________
Afbeelding: Rabbi Julia Neuberger en parlementslid voor de Britse Liberal Democrats in The House of Lords.
A WOMAN'S PORTRAIT

SHE was fair, but not so fair

That others were nof lovelier there ;
Hers was not the fleeting power
Of a brief impassioned hour,
But the charm that grows more dear
With each slow revolving year.
In her eye of cloudless blue,
In her smile so sweet and true,
You might read a spirit made
For the sunshine and the shade ;
Keen alike in work and pleasure,
Yet with self-control and measure ;

Brave and buoyant, wise and gay,
On the smooth or rugged way ;
'Tis the type that wears the best,
Made for sympathy and rest.

Pinings for unreal things,
Morbid doubts and questionings,
All the weakness and the pain

Of the fever-stricken brain,
Turning from the things we see
To the things that cannot be,
Vanished in the healthy hue
Which around my past she threw,
And the sting of settled care
Passed away when she was there ;
For my life grew strong and brave

With the courage that she gave,
And the night at last has flown :

Hers the praise and hers alone.


William Edward Hartpole Lecky (1838-1903)
uit Poems (1891)


Meer gedichten van dezelfde auteur uit deze zelfde, zijn enige, bundel zijn te vinden onder de hieronder opgesomde links: