zondag 29 augustus 2010

Groepsexpo Billen en Buikjes bij Galerie MooiMan


Op zondag 29 augustus, eind van de maand zonder de aangekondigde hittegolven, maar tijdens de bewuste dag met een conglomeraat van herfstachtige weersomstandigheden, zal in Galerie MooiMan in Stad Groningen, om 16:00 uur de groepstentoonstelling Buikjes en Billen officieel worden geopend. Vanaf 15:00 uur echter kan men al de geëxposeerde stukken van negen kunstenaars uit het bestand van deze galerie bezichtigen. Voor de namen van de negen deelnemende kunstenaars en voor alle overige gegevens, zoals de mogelijkheden tot bezichtiging, zij hier verwezen naar de website van de galerie in kwestie.
Met zes exposities per jaar is het voor de heren van MooiMan niet mogelijk om alle vertegenwoordigde kunstenaars in een aparte expositie, dan wel in een kleinere combinatie, aan de al dan niet waarachtig geïnteresseerdetoeschouwers voorstellen. Dat heeft Jan van Stralen en Sandro Kortekaas doen besluiten een thema-expositie te organiseren waarin meer van de eigen artiesten tegelijkertijd voor het oog van het, in ieder geval Neerlands volk, tentoon te spreiden.
Hoewel er eigenlijk sprake is van twee thema's — buikjes en billen — die afzonderlijk kunnen worden gepresenteerd, is de voorstelling dat het één thema is, ook te verdedigen: immers wat heb je aan een lijf met een buikje dat niet op enigerlei wijze door een bilstuk wordt ondersteund. Bekijkt de toeschouwer de voorzijde van het mannenlijf en ontwaarthij/zij/het daar een buikje dan kan men het gevoel krijgen te zijn geïntrigeerd, en poétisch te worden aangespoord:

Wonder boven wonder,
Keer mij om en zie mij dan van onder.

Doet men dat — binnen de galerie graag in overdrachtelijke zin, dat wil zeggen: beziet men een ander stuk — dan zou het even zeer het geval kunnen zijn, dat het poetische vervolg zal luiden:

O wat ben ik blij
Dat u mij ziet van mijn andere zij.

Dat toegevoegde poëtische element — ter ondersteuning van al het beeldende — drukt u meteen met de neus op de feiten: dat tal van kunsten met elkaar verweven zijn, en u mag ze zelf in gedachten, respectievelijk voor uw geestesoog toevoegen.
Hierbij spreken wij dan ook de hoop uit dat dit vooralsnog het geval zal blijven, want wat zijn we nu zonder de talrijke kunsten. Aangezien er stromingen zijn binnen ons als tolerant bekend staande land: rechtsradikalinski's die — in navolging van hun bruine voorgangers in zwarte tijden — flink willen knagen aan een reeks van geheel unieke mogelijkheden om de diversiteit binnen de kunsten voor weinig of helemaal geen geld in te drinken, dient een iegelijk die de Kunst — als onmisbaar element voor een fatsoenlijk en 'rijk' leven — een warm hart toedraagt, zich te realiseren dat het twee seconden vóór twaalf is en men keuzes zal moeten maken vóór de kunsten en tegen de politiek-maatschappelijk-culturele destructie, zoals die steeds opnieuw door subversieve elementen wordt nagestreefd. Daarvoor zijn aanwezigheid en een duidelijke keuze eerste vereisten.
Aangezien de exposities bij Galerie MooiMan steevast zonder betaling toegankelijk zijn, kunnen pecuniaire overwegingen geen struikelblok vormen.
Waarvan akte.

donderdag 26 augustus 2010

Arie Boomsma presenteert Uit de kast met Odin

Op vrijdagavond
In het KRO-programma Uit de kast, waarvan aanstaande vrijdag via Nederland 3 aan aflevering zal worden gepresenteerd, volgt Arie Boomsma jonge homo's en dito lesba's bij hun zogeheten coming out. In dat programma wordt geregistreerd hoe de vrienden, familie en collega's reageren.
In de aflevering van vrijdag 27 augustus wordt het verhaal verteld van de drieëntwintgjarige Odin. De jongeman met die Germaanse godennaam is een fervent honkballer die een grote vriendenkring heeft. Tijdens jongerenfeesten treedt Odin regelmatig op als disc jockey. Zijn voorkeur ligt bij de geluidscombinaties die bekendstaan als hardcore house. En dan houdt hij nog van jongens, maar er was niemand in zijn omgeving die van dat laatste feit op de hoogte was. Bij Odin leefde de wens om zijn vrienden in de honkbalgroep en aan die van de feesten in kwestie met deze feiten te confronteren.

Arie Boomsma
De presentator van het programma Uit de kast is een vrijwel altijd glunderende figuur uit Neerlands omroepland, die onder vrijwel alle omstandigheden vriendelijk blijft. Dat zal er zeker toe bijdragen dat jongeren zich bij hem op hun gemak voelen, waardoor ze het proces van bekendmaking van hun (eventuele) geaardheid minder minder zwaar zullen vinden.
Niet zo lang geleden zagen we Arie Boomsma op de, oneerbiedig gezegd, homozender OUT TV, waarin hij tussen andere programma's in met een wervend en wervelend praatje jonge homo's opriep om zich met betrekking tot hun seksuele geaardheid te uiten.

Uitzending deze week
Weliswaar is dat verstandig en sympathiek, maar het is toch eigenlijk ook wel enigszins pijnlijk dat het hele homo-gebeuren anno 2010 geen thema zou mogen zijn. Die hele thematiek is nog niet eens twee eeuwen lang zo'n enorm thema geworden; voordien hadden mensen gewoon seks met elkaar omdat ze daar zin in hadden en/of zich daar goed bij voelden. Het geslacht in de onderscheidende betekenis speelde daarbij geen rol, de geslachtsdelen daarentegen wel. Die situatie zou voor een iegelijk, overal en altijd, moeten gelden.
Uit de kast wordt uitgezonden tussen 18:55 uur en 19:28 uur.

woensdag 25 augustus 2010

Eetbaar avontuur: E-nummers in voedingsmiddelen

Dat er in onze levensmiddelen chemische toevoegingen zitten, is de laatste tijd steeds meer algemeen bekend geworden, al zullen de meeste consumenten u het fijne er niet van kunnen vertellen . Deze toevoegingen zijn alle voorzien van een E-nummer. BBC Two-tv zendt de komende tijd een driedelige reportage uit die in evenzovele afleveringen van een uur lengte zal worden uitgezonden.
De eerste aflevering is op genoemde zender te zien op donderdag 26 augustus tussen 21:00 uur en 22:00 uur onze tijd. In die aflevering wordt nader ingegaan op enkele aspecten van de E-nummers.
Een aantal daarvan beïnvloedt niet alleen de kleur van het product waaraan het wordt toegevoegd, maar beïnvloedt eveneens de reactie van de smaakpapillen van degenen die het product consumeren.
Hoewel tegenwoordig de ingrediënten op de verpakking van kant-en-klare-prodcuten dienen te worden vermeld, schiet je als normale consument niets op met de vermelding van zo'n nummer, aangezien dat op zich niet meer dan een mededeling is zonder nadere, waarachtig belangrijke info.Er zijn vast niet zo veel mensen die al die nummer en de daaraan gerelateerde chemische stoffen uit het hoofd kennen, respectievelijk een naslagwerkje bij de hand hebben.
Meer informatie over het thema kunt u hier vinden.

maandag 23 augustus 2010

Vertwijfeld op zoek naar de grote liefde

Thema-avond van Arte-tv
Op dinsdag 24 augustus presenteert Arte-teevosoe weer een thema-avond — Liebe verzweifelt gesucht — over de groeiende behoefte aan (een) partner(s) en de daarbij behorende 'liefdesmarkt': een wel erg commercieel — echter niet onwaar(achtig) begrip. Over de ontdekking van het gat in die markt dor degenen, die meteen zien dat zo'n hiaat kan worden opgevuld met aards slijk.
Bijna twee uur neemt de thema-avond in beslag: van 22:04 uur tot 23:55 uur. In tegenstelling met de gebruikelijke invulling van de avond, is er deze keer sprake van twee onderdelen, aangezien het half uur 'debat' over het thema in deze constellatie ontbreekt.

Eenzaamheid betekent handel
Om 22:05 uur begint de documentaire Geschäfte mit der Einsamkeit— Goldene Zeiten für Kuppler, over de groeiende markt voor zogeheten relatiebemiddelingsbureaus. Om 22:55 uur volgt niet een gewoonlijk uit te zenden speelfilm, maar een tweede documentaire: Sugar Town Verzweifelte Junggesellen. Die film duurt een uur, en heeft als thema het Griekse dorp Zacharo,
waar zich een Griekse pendant van Boer zoekt vrouw afspeelt, zij het op een iets andere wijze dan de kijkers in ons land gewend zijn.
Aangezien het gebrek aan vrouwen voor de boeren aldaar zo nijpend is gworden, vertrekken de mannen — begeleid door de burgemeester, naar Rusland om aldaar in contact te komen met (een) eventueel geschikte partner(s).
De film is een Duits-Griekse coproductie uit 2006 van Kimon Tsakiris en Apostolides, in 2006 gemaakt voor het tweede publieke Duitse televisienet. Een herhaling zsl doorArte-te worden vertoond op zondag 28 augustus 's middags om 13:00 uur.

donderdag 19 augustus 2010

Het uitzonderlijke van linkshandigheid

In de aflevering van het programma Twenty minutes dat op vrijdag 20 augustus tussen de beide onderdelen van het BBC Proms 2010-concert van die avond — en dat is tussen 20:45 uur en 21:05 uur — wordt het thema creativiteit van linkshandigen behandeld. In aansluiting daarop wordt in het tweede gedeelte van het concert, als eerste werk na de pauze het Concert voor de linkerhand van Maurice Ravel (1875-1937), uitgevoerd door het Philharmonia Orkest onder leiding van Esa-Pekka Salonen (geboren 1958); solistische medewerking zal worden verleend door de pianist Jean-Efflam Bavouzet (geboren 1962).
Ravel componeerde in 1931 dat concert voor de linkerhand van de Oostenrijkse pianist Paul Wittgenstein (1881-1967). Na zijn studie debuteerde hij in 1913. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was deze musicus militair en in die hoedanigheid was hij op patrouille bij de Poolse plaats Zamość. Bij die gelegenheid werd hij door een kogel van een sluipschutter in zijn rechterarm geraakt, waarna hij dat lichaamsdeel moest worden geamputeerd, en hij voor zijn spel op de zwarte en witte toetsen een internationale carrière in principe wel kon vergeten, doch daarin berustte hij niet, maar arrangeerde hij zelf tal van bestaande composities zodanig dat ze alleen met de linkerhand konden worden uitgevoerd, en hij toch kon blijven spelen. Diverse componisten hebben speciaal stukken voor hem geschreven: Benjamin Britten, Paul Hindemith en Richard Strauss. Maurice Ravel ging zo ver een heel concert te creëren. De pianist was hem weliswaar dankbaar, maar begreep er helemaal niets van en heeft het dan ook nooit zelf gespeeld.
Geheel anders is de situatie van linkshandigen die dit fenomeen vanaf hun geboorte meedragen, en die — helaas — ook in onze tijd niet zelden met achterdocht of zelfs verachting worden bekeken, aangezien zou iemand opvallend anders is, hetgeen — al dan niet subliminaal — als bedreigend wordt ervaren. Iemand die daarover, in tal van opzichten kan meepraten, is Rik Smits, die ovder het verschijnsel linkshandigheid een boek heeft geschreven dat in maart van dit jaar bij Nieuw Amsterdam Uitgevers is verschenen en al snel moest worden herdrukt.
Dezer dagen zal op deze site een bespreking worden gepubliceerd van Het raadsel van linkshandigheid.

vrijdag 13 augustus 2010

Vrijdag de Dertiende — Ongeloofwaardig Bijgeloof

Angsten en Beven
In onze tijd van Verlichting vol met alle (on)mogelijke Informatie, waarover men via alle denkbare kanalen kan beschikken, bestaat nog steeds het Bijgeloof ten aanzien van het Getal Dertien, dat ongeluk zal brengen. Zo bestaan er in tal van kantoorgebouwen en hotels geen kamers met het nummer 13, aangezien toch niemand zich daar wil ophouden, aangezien men zo is bevooroordeeld door middel van allerlei bakersprookjes die in de jonge jaren van al degenen die er nog steeds onder te lijden hebben, dat er een permanente leegstand zou heersen in dergelijke vertrekken of op zulke verdiepingen. Zelf kreeg ik ooit de vraag of ik, als bewoner van een huis met het nummer 11, wel besefte dat ik heel snel een bepaalde naam zou krijgen. Dat dit inderdaad is gebeurd, doet mij helemaal niets, evenmin als het feit dat — uit de aard der zaak — mijn buren het huisnummer 13 (moeten) dragen. Doch niets van het één en/of het ander heeft ook maar de geringste gevolgen met zich meegebracht welke zo veelvuldig worden verwacht. In angstige spanning ook nog.


Wetenschaps-clip
In het programma Wissen vor Acht van het eerste Duitse publieke televisienet ARD/Das Erste, een 'Wissenschaftsclip' die elke gewone dinsdag tot en met vrijdag wordt vertoond, 's avonds vanaf 19:45 uur, en waarin de wereld in 145 seconden wordt verklaard door Ranga Yogeshwar, wiens wijze van verklaren je doorgaans na elf seconden al zodanig op de zenuwen gaat dat je onmiddellijk gaat geloven dat het getal 13 ongeluk brengt.
Deze wetenschapsjournalist in beelden wilde ons informeren over de oorsprong van die menselijke afkeer jegens 13. Hij legde de oorsprong bij het voorafgaande getal 12: het dozijn. Immers, twaalf was zo veelzijdig: het getal biedt ons tweemaal zes, driemaal vier, viermaal drie en zesmaal twee; dan zijn er nog eens twaalf maanden, twaalf sterrenbeelden en twaalf apostelen, alsmede twaalf halve tonen in een octaaf.

De vlag van de Europese Unie vertoont — ondanks het feit dat het aantal leden veel groter is — in een cirkel, die kennelijk zo vicieus is dat deze niet meer kan worden doorbroken, twaalf sterren, en dat is een soort standaard van de perfecte ordening.
Een aardige gedachte terzijde: telt u het 'gekkengetal' 11 en het 'ongeluksgetal' 13 op, en u bent in een verdubbelde sfeer van het grandioze, want 24 is immers twee maal twaalf. Tweemaal negatief is positief, een wiskundige stelregel, die in deze context niet mooier kan worden geadstrueerd.

Weerstand tegen perfectie
Volgens Ranga Yogeshwar is het getal 13 in die context een verrader, die tegen de perfecte ordening in opstand komt, en dat zonder succes. Zelfs in de tijd dat het sprookje Doornroosje werd geconcipieerd, wist men al beter, en men zou maar bij Leonardo da Vinci hoeven zoeken om bevestiging te vinden.
En als het getal dertien wordt gekoppeld met een vrijdag, wordt er door die combinatie alleen al zoveel narigheid voorspeld dat eigenlijk iedereen zo'n etmaal een soort winterslaap moet houden, zelfs bij een buiten- of binnentemperatuur van 36° Celsius. Kan het nog erger?
Nog een geluk dat dergelijke overwegingen geen opgeld (hoeven te) doen voor al degenen die zich niet door (bij)geloof, vooroordeel en aanverwants uit de sfeer van het nonsensicale en gebrek aan rationeel inzicht in de luren laten leggen.
Dertien heeft menigeen in de loop der tijden danig een priemend gevoel van onrust gegeven, doch dertien is niets minder en niets meer dan een Priemgetal. Waarvan akte.

donderdag 12 augustus 2010

Albert Verwey: Moderne mens


MODERNE MENS

Nu, bij een beek en frissen waterval
Landlijk te leven in geleerde kluis,
Of vliedende 't gehate stadsgedruis
Te luisteren naar den vroegen vogelschal ; —

Dan, op een markt, gevleid, gevierd, het hoofd
Omlauwerd, marmeren trappen op te gaan,
Boven 't gewoel te staan, 't gejoel dat aan
Zijn voeten stierf te drinken, 't half geloofd

En zoet-betwijfeld; — prinsen — zelf een prins —
Te ontvangen met zachtzinn'ge hoflijkheid :
Werelds, waarboven toch een hemels-heid,
iets argloos als eens dichters of eens kinds : —

Zo deed Petrarca ; en van hem tot ons
Bleef 't dubbel-beeld van den modernen mens,
Die aldoor wankt in tegenstrijd'gen wens :
Natuur en Mensheid zonder plons en frons.

Albert Verwey (1865-1937)
Uit Nalezing I (1890-1893), onderdeel van
Rondom het werk (1890-1937)

Meer poëzie van deze Nederlandse dichter die tijdens het fin de siècle leefde en werkte, kunt u vonden op onze dochtersite Tempel der Taalkunde; daar hebben De weg van taal opgenomen.
Op onze zustersite Tempel der Wijsbegeerte staat het gedicht Spinoza.

woensdag 4 augustus 2010

Het dagelijks leven op en rondom de Mississippi

Van nu en toen in het diepe zuiden
Alleen de Missouri is een nog langere rivier in het zuiden van Noord-Amerika dan de Mississippi, die bij velen meer bekendheid geniet dan de langere soortgenoot. Het leven op en langs de oevers van deze stroom biedt voldoende elementen voor een documentaireserie in drie delen, welke op drie achtereenvolgende avonden door Arte-televisie zullen worden uitgezonden, te beginnen op woensdag 4 augustus, tussen 19:30 uur en 20:15 uur te zien valt op de Frans-Duitse cultuurzender Arte-televisie.

Het is een serie documentaires uit 2010, die onder regie van Peter Adler zijn gemaakt voor de tweede publieke Duitse televisiezender ZDF. De film zal worden uitgezonden op het beeldformaat 16:9 in HD-kwaliteit. Een herhaling is voorzien op dezelfde zender, op woensdag 11 augustus, in de namiddag vanaf 14:00 uur.

Blues en katoenvelden
Op de avond van donderdag 5 augustus, eveneens in de vroege avondperiode, zal het tweede deel van de reeks worden uitgezonden, waarin de makers ingaan op de mijlpaal in de spontaan ontstane muziek in het land langs de rivier dat in het zuiden zo rijk is aan katoenvelden: de blues. Deze aflevering wordt eveneens een week later herhaald, op donderdag 12 augustus, tussen 14:00 uur en 14:45 uur.

Mark Twain en Elvis Presley
Is de rivier met die, voor vele groeperingen mensen magische, naam denkbaar zonder associatie naar twee heel bekende figuren van enorm uiteenlopende sfeer, welke in de titel van het derde deel van de documentaire in omgekeerde volgorde van hun bestaan aan de orde komen? Von Elvis zu Mark Twain [1] heet de aflevering, die op vrijdagavond zal worden uitgezonden, eveneens tssen half acht en het begin van de zogenoemde prime time. Een herhaling daarvan kan ook in d daarop volgende week, tussen 14:00 uur en 14:45 uur, op vrijdag 13 augustus, worden bekeken.
__________
[1] Mark Twain (1835-1910) was de schrijversnaam van Samuel Langhorne Clemens. Opvallenderwijs zijn mij nog geen berichten ter ore gekomen omtrent een Mark Twain Jaar, al was het reeds in april van dit jaar een eeuw geleden dat de schrijver is van ons is heengegaan, en daarbij komt dat hij ook buiten zijn eigen werelddeel grote vermaardheid heeft verworven met diverse van zijn, in diverse talen uitgekomen, boeken, zoals die over Tom Sawyer (1876) en Huckleberry Finn (1884).
____________
Afbeeldingen
1. Beeld uit de documentaire Am Mississippi. (Foto © Peter Adler/ZDF.)
2. De schrijver Mark Twain. (Gravure uit 1874.)

maandag 2 augustus 2010

Het verschijnsel Tijd in vier keer vijftig minuten

Losse afleveringen en alle achtereen
In de week van maandag 2 augustus tot en met vrijdag 6 augustus komt het fenomeen Tijd in vier verschillende afleveringen aan bod in de programmering van het digitale kanaal Holland Doc 24. Voor de twee eerste afleveringen kan men op maandagavond terecht: tussen 20:10 uur en vervolgens tussen 22:54 en 23:44 uur. De afleveringen worden vrij snel daarop herhaald en daarop volgen eveneens snel de beide laatste afleveringen. Een herhaling van aflevering 1 zal daarbij ongetwijfeld moeten worden gezocht via elektronische gegevens met betrekking tot de zender in kwestie, aangezien de meeste gedrukte programmagidsen slechts het gebeuren tussen ongeveer 17:00 uur en middernacht opnemen.
Voor degenen, die graag zeker zijn dat zij het geheel daadwerkelijk kunnen bekijken, is er een oplossing die de zender biedt: op vrijdag 6 augustus worden al de vier afleveringen achtereen uitgezonden: tussen 16:18 uur en 19:38 uur, vier keer vijftig minuten, ingevuld door wetenschapper Michio Kaku [1].

Wetenschap en romanciers
Elk van die vier delen heeft van de maker van die serie een eigen deel-thema gekregen, die successievelijk de titels dragen: Daytime, Lifetime, Earth time, Cosmic time.
Tal van wetenschappers hebben zich al eeuwen beziggehouden met de raadselen van ruimte en tijd. Romanschrijvers hebben zich op een geheel andere manier ontfermd over het gegeven: zij hebben handig gebruik gemaakt door verhaallijnen ineen te laten vloeien en het, in ons dagelijks bestaan dominerende, lineair voortschrijdende fenomeen op tal van manieren in te voegen en aan te passen aan de eisen van het werk in kwestie, waartoe de algemeen geldende wetmatigheid nog wel eens 'geweld' wordt aangedaan en er sprake blijkt van omgekeerde evenredigheid dan wel — in het kader van de verhaallijn vereiste — synchroniciteit.

Dichters en componisten
Niet alleen wetenschappers en romanschrijvers hebben zich actief beziggehouden met het fenomeen Tijd— de ene groepering zich nuchter en rationeel houdend aan, bewijsbare, feiten volgens vaststaande regels, het andere gilde het fenomeen gebruikend voor de eigen doeleinden — maar meer nog hebben componisten en dichters dat gedaan, elk in dienst van de eigen stiel.
In de eerste categorie vinden we onder meer de Nederlander Daan Manneke (geb. 1939), die er in zijn stuk Plenum uit 1989 getuigt van stilstaande tijd, teruggaande en dan weer voortschrijdende tijd. Bij de dichters lezen we bij M. Vasalis (1909-1998) in haar gedicht Eb, opgenomen in de bundel Vergezichten en gezichten (1963), een korte maar krachtige impressie van Tijd in woorden, die samen één regel vereisen:

Er is geen tijd. Of is er niets dan tijd?

Vier hoofdlijnen
Daytime: Voor de meeste mensen is het fenomeen Tijd binnen het kader van een dagelijks verlop wel duidelij: nacht, ochtend, middag avond, mede ingegeven door de aanwezigheid, respectevelijk afwezigheid, van de zon.
Lifetime: Het subjectieve element van het verschijnsel Tijd komt niet alleen, maar vooral aan de orde als men ouder wordt, aangezien het dan niet zelden voorkomt dat de indruk ontstaat dat de tijd sneller gaat, al ligt het voor de hand dat dit objectief niet juist kan zijn. De vraag die zich dan opdringt, is: wat precies is veroudering en kan dat proces worden stopgezet?
Earth time: Het derde onderdeel — Earth Time — gaat over de bijkans onbevattelijke ouderdom van onze planeet, helemaal in verhouding tot de relatief korte periode waarin de mens zich op dit ondermaanse (voort)beweegt.
Cosmic time: De laatste aflevering van het vierluik staat in het teken van de vraag Wat is tijd?
Hoe kan de werking ervan worden verklaard? Is daaraan een begin en eventueel een einde?
__________
[1] Michio Kaku (geboren 1947), is een Amerikaans wetenschapper: theoretisch fysicus, gespecialiseerd in de snaartheorie, en met nadruk op de zogeheten string field theory; voorts is hij futuroloog.
__________
Afbeelding: De Amerikaanse geleerde Michio Kaku.