Documentaire op Arte-tv over de Berliner Charité. Boek van Ernst Peter Fischer over de geschiedenis

Mannen in het wit
In het kader van een thema-avond van Arte-televisie, aanstaande zondag 19 september, over het thema Götter in Weiß, wordt als tweede onderdeel, de documentaire Die Chefärzte der Charité uitgezonden.

De huidige Charité is de grootste universitaire kliniek van Europa. Meer dan vierduizend artsen behandelen er jaarlijks zo'n 130.000 patiënten. De film op Arte duurt anderhalf uur en is te zien tussen 22:40 uur en 00:10 uur in de nacht op maandag 20 september. Voor degenen die met de titel Götter in Weiß niets veel kunnen beginnen, zij er op gewezen dat daarmee de macht van de veelal aanbeden artsen wordt bedoeld.

Lange traditie
Al driehonderd jaar bestaat in Berlijn het instituut dat ook al heel lang de naam Charité draagt. In 1710 werd het, op last van de Pruisische koning Friedrich I (1657-1713), als lazaret voor de poorten van de toenmalige stad gebouwd. Dit quarantainegebouw werd gerealiseerd omdat genoemde koning een pestepidemie vreesde. 
De naam Charité werd echter pas aan het gebouw gekoppeld per kabinetsdecreet van soldatenkoning Friedrich Wilhelm I (1688-1740). Daarin werd tevens bevolen dat het moest worden ingericht als burgerhospitaal. In de praktijk betekende dat echter dat het een ziekenhuis voor de armen werd, waarin soldaten, hoeren en mensen die de financiële middelen voor een behandeling niet ter beschikking hadden, terecht konden.

In de bijna drie eeuwen die liggen tussen die periode en de huidige tijd heeft de instelling zich ontwikkeld tot één van de meest geavanceerde en gerenomeerde universiteitsklinieken van de gehele wereld.

Beroemde namen
In de loop der tijd zijn talrijke artsen aan de Charité verbonden geweest die wereldfaam hebben verworven doordat zij op uitzonderlijke wijze hun kennis en kunnen in dienst hebben gesteld van de strijd tegen ziekten en het genezen van patiënten. 
In die context komen we, tussen vele anderen, de namen tegen van de arts, bioloog, antropoloog en etnoloog— en in 1848, alsmede van 1861 tot aan zij overlijden ook nog politicus — Rudolf Virchow (1821-1902), en van Ferdinand Sauerbruch (1875-1951), die als een van de belangrijkste chirurgen van de eerste helft van de twintigste eeuw geldt. [1]
Maar niet alleen personen van (medisch) gewicht waren verbonden aan de Charité, ook ontwikkelingen die als mijlpaal gelden binnen de experimentele geneeskunde zijn heel direct — dan wel indirect — hebben een link met het — in positieve zin — meest spraakmakende ziekenhuis van Berlijn.

Terugblik in boek
Succesvol auteur van diverse (populair-)wetenschappenlijke werken, Ernst Peter Fischer, heeft onlangs een boek laten verschijnen waarin de geschiedenis van dit ziekenhuis uit de doeken wordt gedaan op een leesbare manier, zonder daarbij hetzij middelmatig, dan wel al te diepgravend te worden, een wijze van schrijven die we van deze auteur gewend zijn. [1]

Ernst Peter Fischer — geboren in 1947 — is Professor für Wissenschaftsgeschichte aan de Universität Konstanz.
__________
Ernst Peter Fischer: Die Charité — Ein Krankenhaus in Berlin; 1710 bis heute. 288 Seiten, gebunden, zwart/wit geïllustreerd. Siedler Verlag (in der Random House Gruppe), München 2009.
ISBN 978-3-88680-880-9.
__________ 
[1] Zie ons artikel van 28 juni 2009 over het uiterst informatieve evolutieboek Der kleine Darwin. Alles was man über die Evolution wissen sollte (2009, Pantheon/Siedler) op de dochtersite Tempel der Wetenschappen. Verder schreef dezelfde auteur een inzichtelijk boek over de geschiedenis van de Laser.
____________
Afbeeldingen
1. Logo ter gelegenheid van het 300-jarig bestaan van de Berliner Charité.
2. Friedrich Wilhelm I, koning van Pruisen.
3. Ferdinand Sauerbruch, de chirurg bij uitstek uit de eerste helft van de twintigste eeuw.
4. Rudolf Virchow, arts, bioloog, antropoloog, etnoloog en politicus.
5. Het boek Charité van Ernst Peter Fischer, ter gelegenheid van 300 jaar Klinikum Charité, Berlin.