Das Philospophische Quartett: Universm ohne Gott

Een universum zonder God?
Het tweede Duitse publieke televisienet (ZDF) presenteert ongeveer tien keer per jaar, op een zondag laat op de avond, respectievelijk vroeg in de nacht, een aflevering van het maatschappelijk-wijsgerige programma Das Philosophische Quartett met de twee gastheren Rüdiger Safranski (geboren 1945) en Peter Sloterdijk (geboren 1947).

Gero van Randow,
redacteur van het
weekblad Die Zeit.

Twee gasten zullen zich bij hen voegen, en zij zullen over en weer worden ondervraagd over vooral één thema op hetwelk zij — al dan niet ten rechte — geacht worden deskundig te zijn.
De uitzending die — als alles volgens de planning verloopt — nog net op zondag 28 november zal beginnen: vijf minuten voor middernacht en zal eindigen om 00:55 uur — heeft als thema Universum ohne Gott?
  
Friedrich Nietzsche en Stephen Hawking
Het is inmiddels alweer meer dan een eeuw geleden dat de Duitse denker, duider en dichter Friedrich Nietzsche (1844-1900) verklaarde dat God dood zou zijn (gegaan). Daartegenover komt de internationaal vermaarde astrofysicus Stephen Hawking met een nieuw boek op de markt waarin hij stelt dat God nooit heeft bestaan.

Friedrich Wilhelm
Graf, theoloog en
hoogleraar.

De beide gasten zijn Gero von Randow, geboren in 1953, publicist en redacteur van de Wochenzeitung Die Zeit, en Friedrich Wilhelm Graf, protestants theoloog en hoogleraar Systematische Theologie en Ethiek; geboren in 1948.
Hoewel Hawking een internationaal gezaghebbende wetenschapper is, zou het er wel eens op kunnen uitdraaien — in de dagelijkse praktijk althans — dat er meer gezag wordt toegekend aan de stelling van Friedrich Nietzsche. Gezien het gedrag van bijna alle regeringen in onze Oude Wereld, kun je zoiets ook best billijken.

The essay — Stemmen uit de Verlichting: Voltaire

In het BBC Radio 3-programma The essay dat gedurende de vijf werkdagen van de week vanuit Nederlandse optiek tussen 00:00 uur en 00:15 uur wordt uitgezonden, is het thema van deze week: Enlightenment Voices. Al die uitzendingen hebben niet alleen het thema — Enlightenment: Verlichting — gemeen, maar in het kader daarvan ook de persoon François-Marie Arouet (1694-1778), beter bekend onder zijn schier-anagram: Voltaire.
Zoals dat gebruikelijk is in een week van deze serie met vijf afleveringen, wordt elke nacht (resp. avond) een ander aspect belicht.

François-Marie Arouet (1694-1778), beter bekend als Voltaire.

In de nacht van maandag op dinsdag luidt de titel Voltaire and the Voices of the Enlightenment. Vierentwintig uur later ligt de focus op Voltaire and England.

Heel actueel wordt het in de nacht van woensdag op donderdag als de aandacht wordt gericht op Voltaire, Sarkozy & the Burka debate.

Als vierde onderdeel van de reeks van deze week komt het fenomeen godsdienst aan bod in Voltaire and religion; dat is in de nacht van donderdag op vrijdag.

De laatste aflevering, in de nacht van vrijdag op zaterdag, is gewijd aan Voltaire's library and legacy.

Rosenkavalier-tournee van Opera Zuid van start

Hedenavond wordt in Maastricht de première gegeven van de herfstproductie van Opera Zuid: Der Rosenkavalier, een eeuw geleden gecomponeerd door Richard Strauss (1864-1949).
Zondag volgt een Matinee in Maatsricht. Vanaf dinsdag zijn nog tien theaters aan de beurt. Waar de in totaal twaalf voorstellingen zullen worden gegeven, kunt u zien op de Speellijst van het gezelschap.
Om de verschillen eens te kunnen proeve, tussen de huidige posters, die in al die steden hangen, en het aanplakbiljet van één der eerste voorstellingen — in dit geval van 1 februari 1911 —, kunt u laatstgenoemd document hieronder aanschouwen:

Een uitgebreid artikel vooraf is onder meer te zien op onze zustersite Muziek en mensen.

Vijfmaal vijftien minuten passie voor Ljev Tolstoj

In het BBC Radio 3-programma The essay dat normaliter vijf maal per week wordt uitgezonden tussen 00:00 uur en 00:15 uur, aan het begin van de nacht onze tijd, maar in het laatste uur van de dag in het gebied waarhet programma wordt uitgezonden, wordt in de week van 15 november tot en met 9 november aandacht besteed aan de passie die vijf totaal verschillende mensen voelen voor het werk van Ljev Nikolajevitsj Tolstoj (1828-1910), dit in verband met het feit dat het lichaam van die schrijver, denker, cultuurfilosoof en nog zoveel meer is overleden op 20 november, exact een eeuw geleden definitief is heengegaan.

De Russische schrijver en nog zoveel meer Ljev Nikolajevitsj Tolstoj
(1828-1910).In 1908 geschilderd op zijn landgoed Jasnaja Poljana
door Sergej Michajlovitsj Prokoedin-Gorski (1863-1944).

In de nacht van maandag 15 op dinsdag 16 november vertelt de aartsbisschop van Canterbury, Dr. Rowan Williams (geb. 1950) over zijn liefde voor het oeuvre van Tolstoj.
De dag erna worden we geconfronteerd met schrijveren columnist A.N. Wilson (geb. 1950).
In 'onze nacht' van woensdag op donderdag komt Helen Dunmore (geb. 1952), romancière aan het woord.
De vierde aflevering (in de nacht op vrijdag 19 november) confronteert de luisteraars met Tolstoj-kenner Professor Anthony Briggs (geb. 19).
In de laatste aflevering — heel vroeg op onze zaterdag maar in het uitzendgebied nog steeds vrijdagavond — komt Moskou-correspondente Bridget Kendall (geb. 1956) zeggen hoe zij het allemaal ervaart.

Zeer respectabel debuut Kamerfilharmonie Der Aa

Voor een gedetailleerde nabeschouwing van het debuutconcert dat de Kamerfilharmonie Der Aa dezer dagen heeft gerealiseerd in Assen en Groningen kunt u terecht in een bijdrage van donderdag 4 november,  op de redactioneel aan deze site gelieerde cultuursite Cultuur in Groningen en omgeving.

Zes violistes vormen ongeveer een zevende deel van het aantal vrouwen
dat deel uitmaakt van het middelgrote symfonieorkest dat onder de
naam Kamerfilharmonie Der Aa in Groningen en Assen concerteert.

De belangstelling die het evenement heeft weten te trekken, verschilde onderling niet eens zo veel. In Groningen kwam ongeveer een derde meer aan bezoekers dan in De Schalm van Assen het geval was.
Het ensemble heeft ambitieuze plannen, die we alleen maar van harte kunnen steunen.

Première nieuw orkest: Kamerfilharmonie Der Aa.

Zondag 31 oktober heeft de vuurdoop plaatsgehad van het nieuwe symfonieorkest dat in het Noorden des lands — meer specifiek: in Groningen en Drenthe — actief zal zijn: de Kamerfilharmonie Der Aa onder leiding van chefdirigent Joost Smeets.

De dichter Friedrich Rückert.

Voor een honderdvijftig toehoorders werd geconcerteerd in het cultureel centrum De Schalm te Assen. Het concert zal worden herhaald in de Stad Groningen, op woensdag 3 november, in de Immanuelkerk in de wijk Corpus den Hoorn (aan het Overwinningsplein 1; aanvang 20:15 uur).

Op het programma twee werken van Gustav Mahler — Totenfeier, gevolgd door het opus dat als Rückert Lieder de muziekgeschiedenis is ingegaan. Soliste daarin is de alt Eline Harbers.

Zeventiende eeuwse gravure,
voorstellende de Duitse
schilder Matthias Grünewald.

Na de pauze zal de symfonie Mathis der Maler van Paul Hindemith worden voorgesteld. De componist heeft zijn inspiratie daartoe gevonden in het drieluik [1] van het Isenheimer Altar van de Duitse grootmeester van het penseel Matthias Grünewald (ong. 1480-1528).

__________

[1] Met de onderdelen Grablegung, Engelskonzert en Die Versuchung des heiligen Antonius. Hindemith heeft in 1934-35 eveneens een opera geschreven met die titel. Thema daarin is het leven van de schilder Matthias Grünewald, die officieel Matthias Gothart Nithart (of Neithart) heette.

__________

Zie tevens ons artikel op onze site dochtersite Cultuur in Groningen en omgeving, en onze bijdrage op de dito aan deze site gelieerde Tempel der Toonkunst.