zondag 26 oktober 2008

Little Dorrit van Charles Dickens op BBC One als vierdelig kostuumdrama vanaf zondag 26 oktober

Tweedelig boek in veertien afleveringen
Aanstaande zondag wordt door de televisiezender BBC One, tussen 21:00 uur en 22:00 uur (onze tijd) het eerste deel van in totaal veertien uitgezonden met de inhoud van de tweedelige roman van Charles Dickens (1812-1870), getiteld Little Dorrit, waarvan de delen voor het eerst werden gepubliceerd in afleveringen in de periode 1855-1857.
Het boek is in de loop der tijd in meer dan één Nederlandse vertaling verschenen, waarvan diverse met illustraties. De Prisma-editie die in 32 delen dat complete oeuvre — bij verschijnen te koop voor 32 maal ƒ 1,25 = 40 gulden — met de originele prenten beschikbaar heeft gesteld, werd gerealiseerd door een team van deskundige vertalers onder aanvoering van de kenner bij uitstek van de Engelstalige literatuur Prof. A.G. van Kranendonk (1884-1957), in samenwerking met J.W.F Werumeus Buning (1891-1958). De bekendsten onder hen: de dichter Bloem en Clare Lennart, Godfried Bomans, Antoon Coolen, C.J. Kelk en Emmy van Lokhorst.

Daaraan voorafgaand, omstreeks de eeuwwisseling zijn er in ons land diverse andere vertalingen, respectievelijk bewerkingen in omloop gebracht, waarover men gerede twijfels kan aanmelden voorzover dat de tekstuele kwaliteit betreft. Wellicht dat de verhaallijn overeind gebleven is, maar hier en daar is Tante Betje zo dominant aanwezig dat je geneigd bent te denken dat er bewust is gekozen voor een dergelijke aanpak vol stilistisch onbenul — ook als men daarbij bedenkt dat het taalgebruik anno toen heel wat archaïscher was dan nu, en dat is niet per definitie een veroordeling. Maar ook binnen het kader van de taal van toen golden regels voor stijl.

Het verhaal
De roman is onderverdeeld in twee hoofdafdelingen: Armoede en Rijkdom. Het ligt voor de hand dat de vierdelige BBC-serie aan elk van de beide delen van het boek twee afleveringen zal wijden, die tesamen vier keer een gedeelte op een avond in het programma van de zender BBC One zullen vergen. Het tweede deel zal op donderdag 30 oktober tussen 21:30 uur en 22:00 uur worden uitgezonden.
William Dorrit heeft, door zijn uiterst lange verblijf in de speciale schuldengevangenis van Marshalsea de bijnaam Vader van de Marshalsea gekregen. Hij had de pech verantwoordelijk te zijn voor een niet gerealiseerd contract met een overheidsinstantie. De ellende die de man in die barre omstandigheden beleeft, wordt nadrukkelijk gerelativeerd door de toewijding van zijn dochter Amy, die Kleine Dorrit wordt genoemd — vandaar ook terechte bezwaren tegen de Nederlandse kwalificatie Dora — en in Marshalsea is geboren, en wier minimale verschijning wordt gecompenseerd door de grootheid de ze als persoonlijkheid met zich draagt. Amy heeft een zus, de snobistische Fanny en een broer, de volstrekte nietstnut Tip. Vader Dorrit en Amy zijn goed bevriend met Arthur Clenham, een man van middelbare leeftijd, die bij Amy meer dan gewoon in de smaak valt, doch haar gevoelens worden, althans aanvankelijk, niet beantwoord.
De totaal onverwachte ontdekking dat vader Dorrit erfgenaam van een enorm fortuin is, brengt het gezin in grote welstand. Met uitzondering van Amy wordt elk ander gezinslid hooghartig en geldbewust. Arthur Clenham daarentegen raakt zijn geld kwijt door foutief te speculeren, en wordt op zijn beurt in de schuldengevangenis opgesloten. Hij wordt daar ziek van volstrekte wanhoop, maar kleine Dorrit komt hem daar troosten en verzorgen.
Intussen heeft Clenham haar ware gevoelens ingeschat en hij begrijpt hoe zeer zij van waarde is in algemene zin en in het bijzonder voor hem, maar het feit dat zij nu in fortuinlijke omstandigheden verkeert, weerhoudt hem ervan haar een aanzoek te doen. Pas als ze opnieuw hun geld zouden verliezen, wordt dat een optie.
Dit gegeven is de rode draad die het mysterie in de geschiedenis steeds verder zal ontrollen.

(Wordt vervolgd)
____________
Afbeeldingen
1. Voorzijde van het eerste van de twee Prisma-deeltjes met de complete roman.
2. Voorplat van de Nederlandse editie, begin twintigste eeuw, verschenen bij Gebroeders Graauw's Uitgeverij, Amsterdam - Soerabaia.
3. Charles Dickens bij het schrijven met een ganzenveer, in Gad's Hill Place.
4. "Kleine Dorrit"-Amy komt de kamer binnen.

Geen opmerkingen: