zaterdag 11 april 2009

Arte-televisie met thema-avond op eerste Paasdag: Die Katze, das rätselhafte Wesen

Twee onderdelen
Met een speelfilm en een documentaire over wat er van, door en over katten te leren valt, bestrijkt Arte-televisie drie uur tijdens de avond van eerste paasdag: van kwart over acht tot kwart over elf.


Speelfilm naar Georges Simenon
Het begint met de speelfilm Le chat uit 1970 van Pierre Granier-Deferre (1927-2007) naar de gelijknamige psychologische roman uit 1966 van veelschrijver Georges Simenon (1903-1989).
Daarin wordt een echtpaar beschreven dat weliswaar een kwart eeuw samen is, maar in wezen al geen echt paar meer is. Julien Bouin — gespeeld door Jean Gabin (1904-1976) — houdt niet meer van zijn wederhelft Clémence — in de film is dat Simone Signoret (1921-1985) —, en als de heer des huizes op zekere dag een zwerfkat mee naar huis neemt, fungeert deze al snel als Auslöser van jaloezie en meer zulks in het wezen van de zich verwaarloosd voelende huisvrouw.
Tijdens de Berlinale van 1971 werden de genoemde hoofdrolspelers onderscheiden met een Zilveren Beer; de regisseur werd binnen hetzelfde kader voorgedragen voor een Gouden Beer.
De Franse rolprent heeft de traditionele speelfilm-lengte van anderhalf uur, en op de zogeheten prime time — tussen 20:15 uur en 21:45 uur — zal deze klassieker vast wel enige aandacht weten te genereren in al die gebieden waar Arte-televisie kan worden ontvangen. Daarna zal Le Chat nog twee keer door Arte worden herhaald: op woensdag 15 april en op dinsdag 21 april, beide keren vanaf 14:45 uur in de middag.
Mocht de film zijn nagesynchroniseerd — en die waarschijnlijkheid is zeer groot — dan doen degenen die over voldoende (passieve) kennis van het Frans beschikken en een zo modern televisietoestel hebben dat ze kunnen overschakelen, er goed aan dat laatste te realiseren.

Clichés over vrijheid
In de begeleidende tekst die Arte-televisie in de programmagegevens verstrekt omtrent de documentaire over katten en hun vrijheid luidt dat veel mensen van katten houden omdat ze menen dat die dieren zo vrij zijn. Uit eigen ervaringen kan ik daaraan toevoegen dat even dikwijls het cliché te horen valt dat mensen niet dol zijn op katten omdat ze — juist vanwege die vrijheidsdrang — hun eigen gang en zich maar weinig tot en met geheel niets aantreken van wat de bij hen behorende mens(en) wil(len).
Als iemand die vier decennia lang ervaringen heeft met eigen katten — intussen zijn dat er veertig — ben ik verplicht een en ander ietwat te nuanceren. Weliswaar komt het ene bovengemelde uiterst voor, evenals het andere, maar daar tussenin zijn ook nog katten te vinden die zich nu juist in allerlei situaties zeer volgzaam betonen.


Toen ik aan het begin van de jaren negentig binnen elf maanden twee keer een nest van vijf katten kreeg, bleken de eerste vijf zeer sterk groepsgedrag te vertonen, nadat één van hen — een fel meisje — het initiatief had genomen. Binnen een paar maanden liepen ze alle vijf, samen met één tot vier van de al oudere huisgenoten, achter mij aan als ik boodschappen moest doen, en op de mededeling dat ze op een bepaalde plek op me moesten wachten, bleven ze keurig achter tot ik weer kwam opdagen, en onderweg terug naar huis bleven alle negen keurig aan de stoeprand wachten tot ik de mededeling deed dat ze konden onversteken. En zo zijn er tientallen voorbeelden uit mijn eigen praktijk te melden, die dicht in de buurt komen van de stelling met betrekking tot hun wens tot vrijheid van handelwijze, en daar tegenover enkele van hen, die alleen maar geïnteresseerd waren in wat ik deed en zich daarbij, bij tijd en wijle, luid spinnend, hebben aangepast.

Onderzoek naar persoonlijke vrijheid
De documentaire die Arte-televisie onder de titel Katzenlektionen tijdens de avond van eerste paasdag, in aansluiting op de Franse speelfilm zal uitzenden tussen 21:45 uur en 23:15 uur, is een Frans-Duitse coproductie uit 2008, die hier een bijdrage van het Zweite Deutsche Fernsehen aan de Arte-programmering is. Regisseuse Miriam Tonelotto laat twee cartoon-katten optreden als begeleiders van de kijker, om op allerlei plekken ter wereld nadere gegevens te verzamelen over het begrip Persoonlijke Vrijheid.
De film zal door Arte-televisie de komende weken nog twee maal worden herhaald: de eerste keer komende zondag, 19 april vanaf 03:00 uur, en nogmaals op maandag 27 april, vanaf 09:55 uur.
____________
Afbeeldingen
1. Kater Ramses naast een zilveren Boeddha-beeld.
2. Simone Signoret en Jean Gabin samen in de speelfilm Le Chat van Pierre-Granier-Deferre uiit 1970, naar de vier jaar eerder verschenen, gelijknamige roman van Georges Simenon. (Foto: © Studio Canal.)
3. Twee broers en drie zusters op de dag dat ze drie maanden oud waren (in 1992).
4. Kater Wanja ca. 1993 in de bureaustoel achter het toetsenbord.

Geen opmerkingen: