De verslaving van politici: machtshonger

Documentaire
De Duitse journalist Jürgen Leinemann is één van de journalisten die vanwege zijn verdiensten als scribent met de Egon-Erwin-Kisch-Preis is onderscheiden. Woensdagavond laat, vanaf 23:45 uur tot 00:30 uur, vertoont het eerste Duitse televisienet ARD/Das Erste Leinemanns documentaire Politik, Macht, Sucht waarin hij de stelling, dat de meeste politici verslaafd zijn aan macht, aan een kritisch onderzoek onderwerpt. Aanleiding voor de film is de machtsstrijd, die al geruime tijd gaande is in de Beierse Christlich Soziale Union, waar regelmatig met scherp wordt geschoten: mededingers worden plotseling — al dan niet terecht — als overspelig aan de kaak gesteld, lieden die nauwelijks een zin Duits kunnen produceren, of een ander, die als reeds geruime tijd meerderjarige, doch vrijwel uitsluitend prepuberaal gedrag vertonend, over het paard getild moederskindje, er behagen in schept steeds van zichzelf de aandacht af te leiden door tekeer te gaan over anderen. Kortom, 't is net een ouderwetse fröbelschool waar geen leiding en gezag te bekennen viel.

Kiespijn-lachen
Enerzijds is het ridicuul, kluchtig en veel hoofdschudden veroorzakend wat daar in die deelstaat vol uitzinnigheid gebeurt, anderzijds is het allemaal tenenkrommend en verbijsterend. Het lachen zal dan ook soms lijken op dat van de boer-met-kiespijn.
Jürgen Leinemann (geb. 1937) heeft geschiedenis, germanistiek en filosofie gestudeerd, en is vanaf 1971 in diverse functies verbonden aan het weekblad Der Spiegel. Een van zijn werkterreinen voor die publicatie is de Duitse politiek geweest: tussen 1990 en 2001 was hij voor dat Nachrichtenmagazin bureauchef in Washington en in Bonn. Op grond van die functies mag men ervan uitgaan dat hij het reilen en zeilen, het wel en wee, de valkuilen en de sluipwegen kent. Dat heeft hij in 2004 ook bewezen met zijn boek over de leegte aan werkelijkheid(sbesef) bij politici. Een fenomeen, dat sedertdien alleen in ijltempo enorm is toegenomen en dag in, dag uit, ook buiten Duitsland aanleiding geeft tot grote bezorgdheid.

Panorama der naoorlogse politiek
Alle politieke figuren van enig niveau of enige (al dan niet verdiende) invloed heeft Jürgen Leinemann meegemaakt, en hij heeft, zo vertelt de uitgever van het bewuste boek, aan en onder hen, alsmede met hen geleden, en slaagt erin ze als zeer levendige figuren ten tonele te voeren, waarmee een panorama van het poltieke leven na de oorlog wordt geboden, dat eigenlijk aan gen enkele in die materie geïnteresseerde voorbij zou mogen gaan. Dus degenen, die zich in de uren van woensdag op donderdag amuseren met de hier aanbevolen documentaire, of zich een kriek lachen dan wel zich onbehaaglijk gaan voelen of zelfs in grote woede ontsteken — en ik ben er zeker van dat al deze emoties een rol spelen bij de groep mensen, die de moeite zullen nemen om op dat tijdstip nog een documentaire te bekijken. Dat er bij een aantal van hen de wens tot nog meer informatie zal blijven hangen naar meer informatie, en het liefst uit de eerste hand, kan ertoe leiden dat men het vakkundig en onderhoudend geschreven boek van Leinemann als een soort van aanvulling op de film wil lezen. Ook dat kunnen we met een gerust hart aanbevelen.
_________

ARD, woensdag, 19 september, 23:45 uur: Politik, Macht, Sucht.
________

Jurgen Leinemann: Höhenrausch — Die wirklichkeitsleere Welt der Politiker; 492 pag., gebonden
Karl Blessing Verlag, München, 2004
ISBN 3-89667-156-1
Prijs € 20,—
(in de Bondsrepubliek, en in ons land bij Boekhandel Die Weisse Rose in Amsterdam)